درایه الحدیث چیست؟

تب‌های اولیه

7 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
درایه الحدیث چیست؟
با سلام خدمت همه کارشناسان گرامی  خواستم بدونم درایه الحدیث چیست؟ و تفاوتش با علم رجال چیست؟ اگر ممکنه توضیح بدین ممنون میشم
با نام و یاد دوست             کارشناس بحث: استاد میقات
  با سلام و درود موضوع «علم درایه»، سند و متن حدیث است، زیرا بحث در این علم، مربوط به عوارض سند و متن و توصیف آن ها است. به بیان دیگر؛ علم درایه آن دانشی است که از حالات سند حدیث، متن آن، چگونگی فراگرفتن و آداب نقل حدیث، گفتگو می کند. غرض و غایت از تدوین علم درایه، تمیز دادن و شناخت روایات معتبر از غیر معتبر است. البته مقدمه آن، شناخت اصطلاحاتی است که به واسطه آن ها صحت و سقم احادیث فهمیده می شود و احادیث مقبول از مردود، متمایز می گردند تا بر اساس آن ها، احادیث مقبول، مورد توجه و عنایت و عمل واقع شوند و از دیگر احادیث، دوری گزیده شود.   موضوع «علم رجال»، خود راوی حدیث است؛ یعنی دانشی که در آن از راوی، حالات و صفات او، از نظر برخوردار بودن و نبودن او از شرائط قبول خبر، گفتگو می کند. هم چنین علم رجال، مربوط به جرح و تعدیل افراد است یعنی آیا فردی که راوی است به گونه ای هست که روایاتش قبول شود یا نه. خلاصه: موضوع علم درایه، حدیث است؛ موضوع علم رجال، راوی حدیث است.   جهت مطالعه: در این زمینه می توانید به کتاب «علم درایه، رجال و علم تراجم» از مرتضی قاسمی؛ که تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی است و از نوار تدریس ایشان پیاده و تدوین شده است، مراجعه فرمایید. در خصوص «علم درایه» نیز می توانید به کتاب «علم الحدیث ـ پژوهشی در مصطلح الحدیث یا علم الدرایه» از سید رضا مؤدب مراجعه فرمایید.  
سلام علیکم استاد دو سوال هم من دارم تاریخ علم درایه شیعه از کی شروع شده است؟ سنی ها مقدمن یا شیعه؟ اولین کتاب درایه شیعه کدام کتاب است؟ متشکر
سلام علیکم استاد دو سوال هم من دارم تاریخ علم درایه شیعه از کی شروع شده است؟ سنی ها مقدمن یا شیعه؟ اولین کتاب درایه شیعه کدام کتاب است؟ متشکر
  با سلام و درود در محاورات علمی یا گفتگوها می توان پیشینه ای از «علم الدرایه» را در بین عالمان سنی و شیعه یافت ولی اگر بخواهیم تدوین و تصنیف را ملاک قرار دهیم یعنی از زمانی که بطور مستقل و بطور خاص، در این رمینه کتابی تالیف شده است، می توان به قرن چهارم اشاره کرد. در این زمینه از نظر تالیفات، اهل سنت مقدم هستند. اولین اثر مستقل در این علم، متعلق است به «أبی محمد الحسن بن عبد الرحمن بن خلّاد الفارسی الرّامهرمزی»(متوفى 360 ه.ق) با عنوان: «المحدّث الفاصل بين الراوی و الواعی» سپس از آن می توان به آثار ذیل اشاره نمود: «حاکم نیشابوری»(متوفی 405) با عنوان: «معرفة علوم الحديث و كمّيّة أجناسه‏» «ابو نعیم اصفهانی»(متوفی 430) که کتاب حاکم نیشابوری را تکمیل کرد. «خطیب بغدادی» (متوفی 463) با عنوان: «الكفاية فی معرفة أصول علم الرواية» و .....   در میان دانشمندان شیعی «قطب‌ الدین راوندی» (متوفی 573)، «ابن طاووس»(متوفی 673) و «علامه حلی»(متوفی 726) را پیشگامان در طرح مباحث و اصطلاحات حدیثی دانسته اند؛ البته از ایشان کتابی در این زمینه تالیف نشده و یا به دست ما نرسیده است. بنابر نظر مشهور، «زین الدین بن علی عاملی» معروف به «شهید ثانی»(متوفی 946) با عنوان «الدرایة فی علم مصطلح الحدیث» اولین دانشمند شیعی است که در این زمینه بطور مستقل، تالیف داشته است. البته در اولین تالیف اختلاف است و چه بسا «شهید ثانی» تأثیرگذارترین فرد در این زمینه باشد و الا آثاری را می توان نام برند که قبل از «شهید ثانی» تالیف شده اند، مانند: «شرح اصول درایة ‌الحدیث» از «علی ‌بن عبد الکریم ‌بن عبد الحمید نجفی نیلی» از شاگردان علامه حلی (متعلق به قرن هشتم) «درایة ‌الحدیث» از «نور الدین علی ‌بن حسین ‌بن عبد العالی کرکی» (متوفی 940)   پس از «شهید ثانی» پدر شیخ بهایی «حسین ابن عبد الصمد» (متوفی 984) (شاگرد شهید ثانی) کتاب: «الاخبار إلی اصول الاخبار» «شیخ بهایی» (متوفی 1030) کتاب: «الوجیزه فی الدرایه» در این بین، شرح های بسیاری بر «الوجیزه» زده شده است. و... از معاصرین می توان به «شیخ عبد الله مامقانی»(متوفی 1351) با کتاب «مقباس الهدایة فی علم الدرایة» به عنوان بهترین تالیف در این زمینه نام برد که با مستدرکی که نوه ایشان (محمد رضا مامقانی) بر این کتاب نوشته، ارزش آن را چند برابر کرده است.    
با سلام مجدد خدمت استاد عزیز استاد یعنی حدیث بر پایه رویانش هست علم رجال هم راویان حدیث رو مورد بررسی قرار میده که اگر روایتی در سلسله مراتب روایت دروغگو باشه میگیم روایت ضعیفه درست؟ حالا علم درایه اینجا چه وظیفه ای داره و چگونه سند حدیث رو مورد بررسی قرار میده؟
با سلام مجدد خدمت استاد عزیز استاد یعنی حدیث بر پایه رویانش هست علم رجال هم راویان حدیث رو مورد بررسی قرار میده که اگر روایتی در سلسله مراتب روایت دروغگو باشه میگیم روایت ضعیفه درست؟ حالا علم درایه اینجا چه وظیفه ای داره و چگونه سند حدیث رو مورد بررسی قرار میده؟
  با سلام و درود فرض کنید موضوع ما یک روایت و حدیث با موضوع ... است. علم رجال، قبل از این ها و فارغ از هر روایتی، در باره حالات راویان، بررسی لازم را انجام داده است. اکنون علم درایه می آید و با توجه به سند این حدیث و نیز متن آن و...، بررسی می کند و نظر می دهد که این روایتی که موضوع ماست، از چه درجه ای از اعتبار برخوردار است و مثلا صحیح است یا مرسل است یا ضعیف است و... . مثلا علم درایه می بیند فلان راوی که در سند این حدیث است، نمی توانسته از شخص قبلی بطور مستقیم نقل حدیث کرده باشد، یا مثلا نقل مستقیم کرده ولی آن راوی، ضعیف بوده است، و یا خودش در نقل روایت ضعیف است، و یا راوی آخر مشخص نکرده از کدام معصوم نقل روایت کرده است، و یا ...؛ همه این ها در علم درایه بررسی می شود و نتیجه اش این می شود که سطح اعتبار این حدیث را مشخص می کند که آیا آن را معتبر بدانیم و به آن عمل کنیم یا نه.      
موضوع قفل شده است