جمع بندی وسواس در انجام کارهای خوب

تب‌های اولیه

5 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
وسواس در انجام کارهای خوب
سلام وقت بخیر در دو زمینه چند وقتیه که دچار وسواس و سرگردانی شدم که نمیدونم باید چیکار کنم مورد اول اینکه من تلاش میکنم با پدر و مادر و اطرافیانم خوب برخورد کنم و ناراحتشون نکنم (هرچند گاهی اوقات بازم پیش میاد) اما دیگه خیلیییی روی کارهام وسواسی شدم طوری که اگه صدام بزنن یا چیزی بخوان با چند ثانیه تاخیر برم فکر میکنم گناه کردم و دیگه تمومه خدا منو نمیبخشه دیگه هیچکدوم از خواسته هامو برآورده نمیکنه و... یا اگه دوستی اشنایی کسی ازم درخواست کمک کنه و من به دلایل منطقی درخواستشو رد کنم ( ینی احتمال بدم انجام اون کار برام دردسری درست کنه)، اون شب تا صبح کابوس میبینم و تا مدت ها عذاب وجدان میگیرم که چرا کمکش نکردم!  مورد دوم اینکه چند وقته احساس میکنم هرکاری بکنم خب آخرش مرگه دیگه چرا انقد فکرمو درگیر آینده و نداشته هام بکنم... صد در صد بیخیال نیستما ولی مثلا بخوام چیزی بخرم یا کاری بکنم بخاطر این افکار دیگه شوق و ذوقی برام نمی مونه و از روی اجبار اون کار رو انجام میدم.. ینی برا هیچ کاری خوشحال نیستم همش میگم الان خوشحالی فردا یه اتفاق بدی میفته از دماغت در میاد!! حتی این افکار در مورد شاغل شدن و ازدواج و این چیزامم تاثیر گذاشته.. تا میام برا آینده م یه تصمیم بگیرم این وسواس های فکری میاد سراغم و شادی و انگیزه و ذوقمو کامل میگیره و تو ذهنم تکرار میشه اخرش میمیری دیگه بشین کنج اتاق به آخرتت فکر کن! 
با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد حنیف
سلام وقت بخیر در دو زمینه چند وقتیه که دچار وسواس و سرگردانی شدم که نمیدونم باید چیکار کنم مورد اول اینکه من تلاش میکنم با پدر و مادر و اطرافیانم خوب برخورد کنم و ناراحتشون نکنم (هرچند گاهی اوقات بازم پیش میاد) اما دیگه خیلیییی روی کارهام وسواسی شدم طوری که اگه صدام بزنن یا چیزی بخوان با چند ثانیه تاخیر برم فکر میکنم گناه کردم و دیگه تمومه خدا منو نمیبخشه دیگه هیچکدوم از خواسته هامو برآورده نمیکنه و... یا اگه دوستی اشنایی کسی ازم درخواست کمک کنه و من به دلایل منطقی درخواستشو رد کنم ( ینی احتمال بدم انجام اون کار برام دردسری درست کنه)، اون شب تا صبح کابوس میبینم و تا مدت ها عذاب وجدان میگیرم که چرا کمکش نکردم! 
  بسم الله الرحمن الرحیم عرض سلام و احترام احترام به والدین امر بسیار مهمی ست که توجه شما به این مسئله قابل تحسین است. اما اسلام در هر کاری اعتدال را پسندیده و می فرماید: «وَ اقْصِدْ فِى مَشْیِکَ»؛ (در همه امور زندگى) اعتدال و میانه روى را رعایت کن. (۱) و نیز فرموده: «و کذلک جعلناکم امه وسطاً لتکونوا شهداء علی الناس»؛ این چنین شما را امت معتدل قرار دادیم تا گواه بر همه مردمان باشید. (۲) رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و‌آله و سلم) نیز فرمودند: «خَيرُ الاُمورِ أوْسَطُها»؛ بهترين كارها، ميانه و معتدلترين آنهاست. (۳) بنابراین در عین حال که پرهیز از ناراحت کردن والدین امر مهم و پسندیده ای ست، اما نباید آنچنان به خودتان در این مورد فشار وارد کنید که دچار وسواس و اضطراب شوید. قاعدتا والدین شما هم چنین چیزی را از شما مطالبه نمی کنند و خداوند هم به این شدت سختگیری نکرده. در مورد دوستان و آشنایان هم همینطور. تازه کمک به دوستان هم به این شدت توصیه نشده. همین که شم نسبت به دیگران بی خیال نیستید کافی ست و خداوند هیچکس را بیشتر از توانش تکلیف نکرده است. مراقب باشید که شیطان هر کسی را از راهی فریفته و از مسیر حق خارج می کند. وسواس به خرج دادن در امور، خصوصا امور مذهبی و دینی، سرانجام خوشی ندارد و ممکن است بعد از مدتی فشار آوردن، از طرف دیگر بام سقوط کرده و خدای نکرده دچار مشکلات بسیار بزرگتری شوید.       پی نوشت: ۱. سوره لقمان،۱۹ ۲. سوره بقره، ۱۴۳ ۳. محمدی ری شهری، محمد؛ حکمت نامه پیامبر اعظم؛ موسسه علمی دارالحدیث؛ قم ۱۳۸۶؛ ج ۶؛ ص ۳۹۲          
مورد دوم اینکه چند وقته احساس میکنم هرکاری بکنم خب آخرش مرگه دیگه چرا انقد فکرمو درگیر آینده و نداشته هام بکنم... صد در صد بیخیال نیستما ولی مثلا بخوام چیزی بخرم یا کاری بکنم بخاطر این افکار دیگه شوق و ذوقی برام نمی مونه و از روی اجبار اون کار رو انجام میدم.. ینی برا هیچ کاری خوشحال نیستم همش میگم الان خوشحالی فردا یه اتفاق بدی میفته از دماغت در میاد!! حتی این افکار در مورد شاغل شدن و ازدواج و این چیزامم تاثیر گذاشته.. تا میام برا آینده م یه تصمیم بگیرم این وسواس های فکری میاد سراغم و شادی و انگیزه و ذوقمو کامل میگیره و تو ذهنم تکرار میشه اخرش میمیری دیگه بشین کنج اتاق به آخرتت فکر کن!
    اما در مورد مرگ،‌ درست است که در نهایت همه ی ما این دنیا را ترک می کنیم، ولی خداوند این دنیا را هم به جهتی آفریده و ما را در آن قرار داده است. اگر قرار باشد که دست از کار کشیده و منتظر مرگ بمانیم که اجتماعی وجود نخواهد داشت و بسیاری از دستورات دینی روی زمین می مانند... رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) خطاب به عثمان بن مظعون که به خاطر عبادت ترک دنیا کرده بود فرمود: آیا از سنت من روی می گردانی؟ «فَإِنّي أنامُ و اُصَلّي و أصومُ واُفطِرُ و أنكِحُ النِّساءَ. فَاتَّقِ اللّهَ يا عُثمانُ. فَإِنَّ لِأَهلِكَ عَلَيكَ حَقّا و إنَّ لِضَيفِكَ عَلَيكَ حَقّا و إنَّ لِنَفسِكَ عَلَيكَ حَقّا فَصُم وأفطِر وصَلِّ و نَم »؛ «من هم مى خوابم و هم نماز مى خوانم؛ هم روزه مى گيرم و هم مى خورم؛ و با زنان نيز ازدواج مى كنم. پس از خدا بترس اى عثمان. چرا كه خانواده ات را بر تو حقّى است؛ ميهمانت را بر تو حقّى است؛ و خودت را هم بر تو حقّى است. پس هم روزه بگير و هم بخور؛ و هم نماز بخوان و هم بخواب» (۱) اگر شما طالب سعادت آخرت هستید، خداوند راه را کاملا روشن کرده و الگوهای واضحی هم به ما نشان داده است. «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا »؛ قطعا براى شما در [اقتدا به] رسول خدا سرمشقى نيكوست براى آن كس كه به خدا و روز بازپسين اميد دارد و خدا را فراوان ياد مى ‏كند (۲) و تاکید فرموده: «…و ما آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا …»؛ آنچه را رسول خدا براي شما آورده بگيريد و اجرا كنيد، و آنچه را از آن نهي كرده خودداری نمائيد. (۳)   هیچ لزومی ندارد که صرفا به آخرت فکر کرده و دنیا را ترک کنید. این شیوه و سیره ی هیچیک از معصومین (علیهم السلام) نبوده و هرگز چنین توصیه ای نداشتند. زندگی دنیایی تا زمانی که شما را دچار غفلت نکرده و برای رسیدن به آن، دچار گناه نشوید، اصلا بد نیست و نمی توان این حدیث معروفی ست از رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله و سلم) که فرمود: «:اعمَلْ لِدُنياكَ كأنّكَ تَعيشُ أبدا و اعمَلْ لآخرتِكَ كأنّكَ تَموتُ غَدا»؛ براى دنياى خود چنان كار كن كه گويى تا ابد زنده اى، و براى آخرتت چنان كار كن كه گويى همين فردا خواهى مُرد.  (۴) و امیرالمومنین علی (علیه السلام) در سرزنش کسی که دنیا را نکوهش می کرد چنین فرمودند: «الدنیا منزِلُ صِدقٍ لِمَن صَدَّقَها، و مَسکَنُ عافیةٍ لِمَن فَهِمَ عَنها، و دارُ غِنًی لِمَن تَزَوَّدَ مِنها، مَسجدُ انبیاء اللّه و مَهبَطُ وحیهِ و مُصَلَّی ملائکتهِ و مَسکَنُ أحِبائه و مَتجَرُ أولیائِه، إکتسبُوا فیها الرحمة و رَبِحُوا منها الجنّة»؛ دنیا خانه راست‌گویی است برای کسی که پذیرا باشد، و جای سلامتی است نسبت به کسی که بفهمد، و سرای بی‌نیازی است برای کسی که از آن توشه برگیرد. سجده‌گاه انبیای خدا، محلّ وحی او، مصلّای ملائکه، محل سکونت دوستان خدا و جای تجارت مقرّبان اوست که رحمت خدا را به دست می‌آورند و بهشت سودشان است. (۵)   البته توجه بفرمایید که گاهی اوقات چنین افکاری ریشه در روزمرگی و درجاتی از افسردگی دارد. بهتر است این مورد را هم بررسی کنید.         پی نوشت: ۱. محمدی ری شهری، محمد؛ دانشنامه قرآن و حديث؛ مترجم آژیر، حمید رضا؛ انتشارات دارالحدیث؛ قم ۱۳۹۱؛ ج ۴؛ ص ۲۸ ۲. سوره احزاب،‌ ۲۱ ۳. سوره حشر، ۷ ۴. محمدی ری شهری، محمد؛ میزان الحکمه؛ مترجم شیخی، حمیدرضا؛ انتشارات دارالحدیث، قم ۱۳۸۹؛ ج ۱؛ ص ۶۲ ۵. محمودى، شیخ محمّدباقر؛ نهج‌السعادة فى مستدرک نهج‌البلاغه؛ نجف‌ اشرف؛ مطبعة النعمان؛ ۱۳۸۵ق؛ ج ۱، ص ۳۹۷      
جمع بندی: پرسش: من در دو زمینه دچار وسواس و سرگردانی شده ام. یکی برخورد با والدین و اطرافیان و مراعات آنهاست. حس می کنم که اگر چیزی بخواهند و چند ثانیه تاخیر کنم، یا خواسته اشان را به دلایل منطقی برآورده نکنم، گناه کرده ام و خداوند من را نمی بخشد و دعاهایم مستجاب نمی شود و تا مدتها عذاب وجدان دارم. و دیگر اینکه حس می کنم چون نهایت کار انسان مرگ است، پس چرا باید فکرم را درگیر آینده کنم؟ بی تفاوت نیستم ولی برای خریدن چیزی یا انجام دادن کاری ذوق و شوق ندارم و از روی اجبار انجام می دهم. برای هیچ کاری خوشحال نیستم و همیشه حس می کنم با یک اتفاق ناگوار همه ی خوشی ها از بین می رود. این افکار روی مسائل شغلی و ازدواجم هم تاثیر گذاشته و نمی توانم تصمیم های خوبی بگیرم. لطفا من را راهنمایی کنید. پاسخ: احترام به والدین امر بسیار مهمی ست که توجه شما به این مسئله قابل تحسین است. اما اسلام در هر کاری اعتدال را پسندیده و می فرماید: «وَ اقْصِدْ فِى مَشْیِکَ»؛ (در همه امور زندگى) اعتدال و میانه روى را رعایت کن. (۱) و نیز فرموده: «و کذلک جعلناکم امه وسطاً لتکونوا شهداء علی الناس»؛ این چنین شما را امت معتدل قرار دادیم تا گواه بر همه مردمان باشید. (۲) رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و‌آله و سلم) نیز فرمودند: «خَيرُ الاُمورِ أوْسَطُها»؛ بهترين كارها، ميانه و معتدلترين آنهاست. (۳) بنابراین در عین حال که پرهیز از ناراحت کردن والدین امر مهم و پسندیده ای ست، اما نباید آنچنان به خودتان در این مورد فشار وارد کنید که دچار وسواس و اضطراب شوید. قاعدتا والدین شما هم چنین چیزی را از شما مطالبه نمی کنند و خداوند هم به این شدت سختگیری نکرده. در مورد دوستان و آشنایان هم همینطور. تازه کمک به دوستان هم به این شدت توصیه نشده. همین که شما نسبت به دیگران بی خیال نیستید کافی ست و خداوند هیچکس را بیشتر از توانش تکلیف نکرده است. مراقب باشید که شیطان هر کسی را از راهی فریفته و از مسیر حق خارج می کند. وسواس به خرج دادن در امور، خصوصا امور مذهبی و دینی، سرانجام خوشی ندارد و ممکن است بعد از مدتی فشار آوردن، از طرف دیگر بام سقوط کرده و خدای نکرده دچار مشکلات بسیار بزرگتری شوید. اما در مورد مرگ،‌ درست است که در نهایت همه ی ما این دنیا را ترک می کنیم، ولی خداوند این دنیا را هم به جهتی آفریده و ما را در آن قرار داده است. اگر قرار باشد که دست از کار کشیده و منتظر مرگ بمانیم که اجتماعی وجود نخواهد داشت و بسیاری از دستورات دینی روی زمین می مانند... رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) خطاب به «عثمان بن مظعون» که به خاطر عبادت ترک دنیا کرده بود فرمود: آیا از سنت من روی می گردانی؟ «فَإِنّي أنامُ و اُصَلّي و أصومُ واُفطِرُ و أنكِحُ النِّساءَ. فَاتَّقِ اللّهَ يا عُثمانُ. فَإِنَّ لِأَهلِكَ عَلَيكَ حَقّا و إنَّ لِضَيفِكَ عَلَيكَ حَقّا و إنَّ لِنَفسِكَ عَلَيكَ حَقّا فَصُم وأفطِر وصَلِّ و نَم »؛ «من هم مى خوابم و هم نماز مى خوانم؛ هم روزه مى گيرم و هم مى خورم؛ و با زنان نيز ازدواج مى كنم. پس از خدا بترس اى عثمان. چرا كه خانواده ات را بر تو حقّى است؛ ميهمانت را بر تو حقّى است؛ و خودت را هم بر تو حقّى است. پس هم روزه بگير و هم بخور؛ و هم نماز بخوان و هم بخواب» (۴) اگر شما طالب سعادت آخرت هستید، خداوند راه را کاملا روشن کرده و الگوهای واضحی هم به ما نشان داده است. «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا »؛ قطعا براى شما در [اقتدا به] رسول خدا سرمشقى نيكوست براى آن كس كه به خدا و روز بازپسين اميد دارد و خدا را فراوان ياد مى ‏كند (۵) و تاکید فرموده: «…و ما آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا …»؛ آنچه را رسول خدا براي شما آورده بگيريد و اجرا كنيد، و آنچه را از آن نهي كرده خودداری نمائيد. (۶) هیچ لزومی ندارد که صرفا به آخرت فکر کرده و دنیا را ترک کنید. این شیوه و سیره ی هیچیک از معصومین (علیهم السلام) نبوده و هرگز چنین توصیه ای نداشتند. زندگی دنیایی تا زمانی که شما را دچار غفلت نکرده و برای رسیدن به آن، دچار گناه نشوید، اصلا بد نیست. این حدیث معروفی ست از رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله و سلم) که فرمود: «:اعمَلْ لِدُنياكَ كأنّكَ تَعيشُ أبدا و اعمَلْ لآخرتِكَ كأنّكَ تَموتُ غَدا»؛ براى دنياى خود چنان كار كن كه گويى تا ابد زنده اى، و براى آخرتت چنان كار كن كه گويى همين فردا خواهى مُرد.  (۷) و امیرالمومنین علی (علیه السلام) در سرزنش کسی که دنیا را نکوهش می کرد چنین فرمودند: «الدنیا منزِلُ صِدقٍ لِمَن صَدَّقَها، و مَسکَنُ عافیةٍ لِمَن فَهِمَ عَنها، و دارُ غِنًی لِمَن تَزَوَّدَ مِنها، مَسجدُ انبیاء اللّه و مَهبَطُ وحیهِ و مُصَلَّی ملائکتهِ و مَسکَنُ أحِبائه و مَتجَرُ أولیائِه، إکتسبُوا فیها الرحمة و رَبِحُوا منها الجنّة»؛ دنیا خانه راست‌گویی است برای کسی که پذیرا باشد، و جای سلامتی است نسبت به کسی که بفهمد، و سرای بی‌نیازی است برای کسی که از آن توشه برگیرد. سجده‌گاه انبیای خدا، محلّ وحی او، مصلّای ملائکه، محل سکونت دوستان خدا و جای تجارت مقرّبان اوست که رحمت خدا را به دست می‌آورند و بهشت سودشان است. (۸) البته توجه بفرمایید که گاهی اوقات چنین افکاری ریشه در روزمرگی و درجاتی از افسردگی دارد. بهتر است این مورد را هم بررسی کنید.   پی نوشتها: ۱. سوره لقمان،۱۹ ۲. سوره بقره، ۱۴۳ ۳. محمدی ری شهری، محمد؛ حکمت نامه پیامبر اعظم؛ موسسه علمی دارالحدیث؛ قم ۱۳۸۶؛ ج ۶؛ ص ۳۹۲ ۴. محمدی ری شهری، محمد؛ دانشنامه قرآن و حديث؛ مترجم آژیر، حمید رضا؛ انتشارات دارالحدیث؛ قم ۱۳۹۱؛ ج ۴؛ ص ۲۸ ۵. سوره احزاب،‌ ۲۱ ۶. سوره حشر، ۷ ۷. محمدی ری شهری، محمد؛ میزان الحکمه؛ مترجم شیخی، حمیدرضا؛ انتشارات دارالحدیث، قم ۱۳۸۹؛ ج ۱؛ ص ۶۲ ۸. محمودى، شیخ محمّدباقر؛ نهج‌السعادة فى مستدرک نهج‌البلاغه؛ نجف‌ اشرف؛ مطبعة النعمان؛ ۱۳۸۵ق؛ ج ۱، ص ۳۹۷
موضوع قفل شده است