جمع بندی میزان عبادت پیامبر و 14 معصوم

تب‌های اولیه

11 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
میزان عبادت پیامبر و 14 معصوم
سلام میخواستم بدونم پیامبر و 14 معصوم در روزهای سال چقدر عبادت میکردند و با فرا رسیدن سه ماه  رجب شعبان رمضان چقدر میشد عبادتشون؟ایا چند تا عبادت میکردند یعنی هر سه روز قران ختم میکردند و هم نماز شبهای ماه رمضان و هم نماز هزار رکعتی را میخواندند؟اگه اینطور است دیگه وقت برای تفریح مطالعه و رفتن اصحاب خدمت پیامبر برای سوال و جواب نمی ماند.ایا توی اسلام مقام قدیس هم داریم همچنان که مقام قدیس توی دین مسیح است.چجوری میشه به این مقام رسید؟
با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد ممسوس
با سلام و احترام خداوند متعال در قران پیامبر را به عبادت و شب زنده داری توصیه میکند  «یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ قُمِ اللَّیْلَ إِلَّا قَلِیلا نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِیلا أَوْ زِدْ عَلَیْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلا»(1) ای جامه به خویشتن فرو پیچیده، به پا خیز شب را مگر اندکی، نیمی از شب یا اندکی از آن را بکاه، یا بر آن ]نصف [بیفزای، و قرآن را شمرده شمرده بخوان بر اساس این دستورالعمل، پیامبر و برخی از مومنین بخش زیادی از شب را به تهجّد و عبادت برمی خاستند: «إِنَّ رَبَّکَ یَعْلَمُ أَنَّکَ تَقُومُ أَدْنَی مِن ثُلُثَیِ اللَّیْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِینَ مَعَکَ وَاللَّهُ یُقَدِّرُ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ...»(2) در حقیقت، پروردگارت می داند که تو و گروهی از کسانی که با تواند، نزدیک به دو سوم از شب یا نصف آن یا یک سوم آن را به نماز برمی خیزند و خداست که شب و روز را اندازه گیری میکند. و در جای دیگر میفرماید: «وَ مِنَ الَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّکَ عَسَی أَن یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامًا مَّحْمُودًا»(3) و پاسی از شب را به تهجّد و عبادت و شب‌زنده‌داری بپرداز تا برای تو به منزله‌ی نافله‌ای باشد. امید است که پروردگارت تو را به مقامی ستوده برساند. و تهجّد به معنای بیداری بعد از خواب است. پی نوشت 1. مزمل 1-4 2. مزمل 20 3. اسراء 79
از این رو پیامبر معمولا شبها به عبادت مشغول بود و دیگران را به این امر توصیه و سفارش مینمود. در روایتی امام صادق علیه السلام فرمود پیامبر شب در زمان خواب ظرف ابی در بسته و مسواک خود را بالای سر قرار میداد و زمانی که بیدار میشد وضو میگرفت مسواک میزد سپس چهار رکعت نماز شب میخواند که سجده ها و رکوع ان طولانی بود به گونه ای که منتظر بودی چه زمان سر از سجده بردارد سپس به بستر رفته قدری میخوابید دوباره بیدار میشد مسواک زده وضو میگرفت و چهار رکعت دیگر میخواند سپس باز به بستر خواب رفته قدری میخوابید و باز برای بار سوم بلند میشد مسواک زده وضو میگرفت و نماز شفع و وتر را میخواند سپس برای خواندن نماز صبح وارد مسجد میشد.  پیامبر ماه شعبان را روزه میگرفت و ان را به ماه رمضان متصل مینمود. (1)   پی نوشت: 1. مجلسی زاد المعاد ص 47  
امّ سلمه در گزارشی از چگونگی عبادات و راز و نیازهای شبانه پیامبر صلی الله علیه و آله می گوید: «وقتی در نیمه های شب، متوجهعدم حضور پیامبر صلی الله علیه و آله شدم به جستجو پرداختم و با کمال شگفتی دیدم حضرت در نیمه های تاریک شب در گوشه ایایستاده، دستها را به سوی آسمان دراز کرده و اشک از چشمانش سرازیر است و با خداوند راز و نیاز می کند و با لحنیآکنده از عشق و سوز و معرفت می گوید: «اَللّهُمَّ لا تَنْزَعْ مِنِّی صالِحَ ما اَعْطَیْتَنِی اَبَدا، اَللّهُمَّ لا تَشْمُتْ بِی عَدُوّا وَلا حاسِدا اَبَدا، اللّهُمَّ وَلاتَرُدَّنِی فِی سُوءٍ اسْتَنْقَذْتَنِی مِنْهُ اَبَدا، اللّهُمَّ وَلا تَکِلْنِی اِلی نَفْسِی طَرْفَةَ عَیْنٍ اَبَدا؛ پروردگارا! هرگز از من نیک ترین عطاهایت را باز پسنگیر! خدایا! مرا در معرض شماتت دشمن و افراد حسود قرار نده! بار الها! مرا دوباره به حوادث بد و ناگوار که نجاتداده ای برنگردان! بار پروردگارا! مرا [یک لحظه] به اندازه چشم به هم زدن به نفس خودم واگذار مکن!
گزارشها از عبادت پیامبر و تهجد و شب زنده داری آن حضرت فراوان است در عبادت ان حضرت همین بس که خواندن نماز شب بر آن حضرت واجب بود و پیامبر به ان عمل مینمود. طبیعتا در ماههای رجب شعبان و رمضان عبادت پیامبر بیشتر میشد خصوصا که ماه شعبان را روزه میگرفتند. در روایاتی که از پیامبر در مورد روزه گرفتن نماز خواندن و عبادت وجود دارد نشان از اهمیت این موضوع است که قطعا خود به ان عمل مینمودند. پیامبر در ماه مبارک رمضان به عبادت بیشتری میپرداخت از شدت عبادت رنگ چهره مبارک حضرت عوض میشد(1) خصوصا در دهه آخر ماه مبارک رمضان که پیامبر تمام شبها را به شب زنده داری و مناجات و عبادت سپری مینمود.(2)   پی نوشت: 1. سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ص 70 2.  شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 2 ص 156  
در مورد ختم قرآن طبق انچه در روایات است توصیه به ختم قران در3 روز است البته در مه مبارک رمضان حدی ندارد چنانکه امام سجاد در ماه رمضان چهل ختم قرآن میکردند(1) و پیامبر هم در این ماه ختم قران داشتند. طبیعتا چون ماه رمضان ماه نزول قران و بهار قران است به قرائت ان اهمیت ویژه ای داده میشد. موضوع دیگری که در ماه مبارک رمضان به آن اهمیت خاصی داده میشد احیای شب قدر بود. معصومین (ع) در شبهای قدر شب زنده دار بودند، و نه تنها خود به احیاء آن می پرداختند بلکه خانواده و کودکان و فرزندان خویش را به انجام آن وامی داشتند، روایت شده است که رسول خدا (ص) در شب بیست و سوم ماه، خفتگان از خانواده خود را از خواب بیدار می کرد و آب به صورت آنها می پاشید.(2) حضرت فاطمه زهرا (س) نیز نمی گذاشت کسی از فرزندانش در آن شب به خواب رود، و آنان را با کمی غذا و ایجاد آمادگی از روز و با انجام استراحت در روز، آماده می ساخت، و می فرمود محروم کسی است که از خیر این شب محروم ماند.(3) و یک سال حضرت امام صادق (ع) به بیماری سختی گرفتار شده بود، آن حضرت دستور داد که در شب بیست و سوم ایشان را برداشته و به مسجد پیامبر (ص) بردند، و آن شب را در آن مکان شریف به احیاء گذارند.(4) پی نوشت: 1. بحار الانوار، علامه مجلسی، ج 98 ص 5 2. همان، ج 98 ص 160 3. نعمان مغربی، دعائم الاسلام، ج 1 ص 282 4. مجلسی بحار الانوار، ج 98 ص 169  
با سلام و احترام اما در مورد هزار رکعت نماز در برخی از روایات امده است که حضرت علی یا امامان دیگر در شبانه روز، هزار رکعت نماز میخواند(1) در حالی که منظور از هزار رکعت نماز در شبانه روز است نه فقط در شب. و با توجه به اینکه نماز مستحبی نیازی به خواندن سوره ندارد در عرض 12 ساعت حتی کمتر از ان میتوان هزار رکعت نماز را به جا اورد.  همچنین در روایتی از امام صادق علیه السلام میخوانیم : همانا علی بن ابی طالب در اواخر عمر خود در شبانه روز هزار رکعت نماز می خواند.(2) پس این موضوع پذیرفته شده است. اما اینکه اهل بیت با عبادت خود از کارهای روز مره دیگر مانند کارهای خانه، پاسخ به سوال مردم، رفع احتیاجات آنان و ... باز بماند این گونه نیست و اهل بیت با رسیدگی به امور مختلف زندگی خود و مردم به عبادت خود هم میرسیدند و در برنامه خود برنامه منظم و دقیقی داشتند که با توجه به ان به تمام  کارهای خود میرسیدند و عبادت های انان مخل به برنامه های دیگر زندگی ایشان نمیشد. پی نوشت؟ 1. حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة، ج4، ص 100-97، احادیث 4612 تا 4620، مؤسسة آل البیت، قم، 1409 هـ ق  2. مجلسی بحار الانوار، ج 41 ص 17-24
از این رو امام کاظم علیه السلام در حدیثی فرمود: «إِجْتَهِدُوا فى أَنْ یَکُونَ زَمانُکُمْ أَرْبَعَ ساعات:ساعَةً لِمُناجاةِ اللهِ، وَساعَةً لاَِمْرِالْمَعاشِ، وَساعَةً لِمُعاشَرَةِ الاِْخْوانِ والثِّقاةِ الَّذینَ یُعَرِّفُونَکُمْ عُیُوبَکُمْ وَیُخَلِّصُونَ لَکُمْ فِى الْباطِنِ، وَساعَةً تَخْلُونَ فیها لِلَذّاتِکُمْ فى غَیْرِ مُحَرَّم وَبِهذِهِ السّاعَةِ تَقْدِروُنَ عَلَى الثَّلاثِ ساعات.»(1) بکوشید که اوقات شبانه روزى شما چهار قسمت باشد:1 ـ قسمتى براى مناجات با خدا، 2 ـ قسمتى براى تهیّه معاش، 3 ـ قسمتى براى معاشرت با برادان و افراد مورد اعتماد که عیبهاى شما را به شما می فهمانند و در دل به شما اخلاص مىورزند، 4 ـ و قسمتى را هم در آن خلوت می کنید براى درک لذّت هاى حلال [و تفریحات سالم] و به وسیله انجام این قسمت است که بر انجامِ وظایف آن سه قسمت دیگر توانا می شوید پی نوشت: 1. شعرانی تحف العقول ص 409.
قدیس واژه ای که در بین مسیحیان بیشتر کار برد دارد و در دین اسلام واژه مقدس و قداست رواج دارد. در بین مسیحیان این واژه برای افرادی که رفتارهای اخلاقی مناسبی دارند به کار برده شده است. در مسیحیت این افراد الگوی رفتاری دیگران شده اند.بر اساس توصیفاتی که در فرهنگ مسیحیت برای قدیسان عنوان شده، آنها افراد با فضیلت ، مقدّس و با خدایی هستند که هم قادرند تا نزد خداوند از کسانی که به درگاهشان دعا می‌کنند، شفاعت نمایند و هم توان انجام معجزات و کرامات را دارند . افرادی که علاوه بر جنبه‌های معنوی، به لحاظ اخلاقی نیز فراتر از حدّ تصور و انتظار بوده و اعمالی را انجام می‌دهند که مردم عادی به هیچ وجه قادر به انجام آن نیستند. قدیسان معمولاً این افعال را به لحاظ ارتباط نزدیکی که با خداوند دارند و فقط به خاطر رضای خدا انجام می دهند. البته نمیتوان پذیرفت که در مسیحیت جز حضرت عیسی و شاید برخی از حوارویون به این مقام رسیده باشند. اما این واژه در اسلام کاربرد نداشته است اما با تعریفی که از این واژه در فرهنگ دینی مسیحیت وجود  دارد میتوان گفت در دین اسلام هم افرادی وجود دارند که الگوی اخلاقی، رفتاری، دینی و عقیدتی برای مسلمانان هستند. از جمله انان پیامبر عظیم الشان اسلام و امامان شیعه است. انها افرادی هستند که الگوی جامعه بشری میباشند و دارای مقام عصمت و مصونیت از خطا و لغزش و گناه هستند. دارای معجزات و کرامات متعدد هستند و مسلمانان انها را الگوی خود قرار میدهند. با تعریف و تبیینی که از واژه قدیس در مسیحیت شده است شاید در ایین مسیحیت کسی بتواند به ان مقام برسد اما در دین اسلام جز معصومین علیهم السلام کسی دارای چنین ویژگیهای منحصر به فردی نیست.
جمع بندی پرسش: معصومین (علیهم السلام) در ایام سال به ویژه رجب، شعبان و رمضان چقدر عبادت می­کردند؟ آیا در رمضان سه روز ختم قرآن می­کردند و هر شب هزار رکعت نماز می­خواندند؟ در این صورت به امور دیگر مثل تفریح، مطالعه، سوال و جواب مردم و... چگونه رسیدگی می­کردند؟ آیا در اسلام مانند مسیحیت قدیس وجود دارد؟ پاسخ: خداوند متعال در قرآن پیامبر (صلی الله علیه و اله) را به عبادت و شب زنده داری توصیه میکند  «یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ قُمِ اللَّیْلَ إِلَّا قَلِیلا نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِیلا أَوْ زِدْ عَلَیْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلا»(1) ای جامه به خویشتن فرو پیچیده، به پا خیز شب را مگر اندکی، نیمی از شب یا اندکی از آن را بکاه، یا بر آن نصف بیفزای، و قرآن را شمرده شمرده بخوان بر اساس این دستورالعمل، پیامبر (صلی الله علیه و اله) بخش زیادی از شب را به تهجّد و عبادت برمی خاستند: «إِنَّ رَبَّکَ یَعْلَمُ أَنَّکَ تَقُومُ أَدْنَی مِن ثُلُثَیِ اللَّیْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِینَ مَعَکَ وَاللَّهُ یُقَدِّرُ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ...»(2) در حقیقت، پروردگارت می داند که تو و گروهی از کسانی که با تواند، نزدیک به دو سوم از شب یا نصف آن یا یک سوم آن را به نماز برمی خیزند و خداست که شب و روز را اندازه گیری میکند. از این رو پیامبر (صلی الله علیه و اله) معمولا شبها به عبادت مشغول بود و دیگران را به این امر توصیه و سفارش مینمود. در روایتی امام صادق (علیه السلام) فرمود: پیامبر (صلی الله علیه و اله) شب در زمان خواب ظرف آبی در بسته و مسواک خود را بالای سر قرار می­داد و زمانی که بیدار می­شد وضو می­گرفت، مسواک می­زد سپس چهار رکعت نماز شب می­خواند که سجده ها و رکوع ­آن طولانی بود به گونه ای که منتظر بودی چه زمان سر از سجده بردارد سپس به بستر رفته قدری می­خوابید دوباره بیدار می­شد مسواک زده وضو می­گرفت و چهار رکعت دیگر می­خواند سپس باز به بستر خواب رفته قدری   می­خوابید و باز برای بار سوم بلند می­شد مسواک زده وضو می­گرفت و نماز شفع و وتر را می­خواند سپس برای خواندن نماز صبح وارد مسجد می­شد.(3) پیامبر (صلی الله علیه و اله) ماه شعبان را روزه میگرفت و آن را به ماه رمضان متصل می­نمود.(4) گزارشها از عبادت پیامبر (صلی الله علیه و اله) و تهجد و شب زنده داری آن حضرت فراوان است در عبادت آن حضرت همین بس که خواندن نماز شب بر آن حضرت واجب بود و پیامبر (صلی الله علیه و اله) به آن عمل می­نمود.(5) طبیعتا در ماههای رجب شعبان و رمضان عبادت ایشان بیشتر میشد خصوصا که ماه شعبان را روزه می­گرفتند. خصوصا در دهه آخر ماه مبارک رمضان که پیامبر تمام شبها را به شب زنده داری و مناجات و عبادت سپری مینمود.(6) در مورد ختم قرآن طبق آنچه در روایات است توصیه به ختم قرآن در سه روز است(7) البته در ماه مبارک رمضان حدی ندارد و ختم قرآن سی تا چهل بار مجاز دانسته شده است(8) و پیامبر (صلی الله علیه و اله) هم در این ماه ختم قرآن داشتند. طبیعتا چون ماه رمضان ماه نزول و بهار قرآن است به قرائت آن اهمیت ویژه ای داده می­شد. اما در مورد هزار رکعت نماز در برخی از روایات آمده است که حضرت علی (علیه السلام)(9) یا امام سجاد (علیه السلام)(10) در شبانه روز، هزار رکعت نماز میخواندند. در حالی که منظور از هزار رکعت نماز در شبانه روز است نه فقط در شب. با توجه به اینکه نماز مستحبی نیازی به خواندن سوره ندارد در عرض 12 ساعت حتی کمتر از آن میتوان هزار رکعت نماز را به جا آورد.    اما اینکه اهل بیت (علیهم السلام) با عبادت خود از کارهای روز مره دیگر مانند کارهای خانه، پاسخ به سوال مردم، رفع احتیاجات آنان و ... باز بماند این گونه نیست و اهل بیت (علیهم السلام) با رسیدگی به امور مختلف زندگی خود و مردم به عبادت خود هم می­رسیدند و در کارهای خود برنامه منظم و دقیقی داشته و عبادت­های آنان مخل به برنامه های دیگر نبود. قدیس واژه ای که در بین مسیحیان بیشتر کار برد دارد و در دین اسلام واژه مقدس و قداست رواج دارد. در بین مسیحیان این واژه برای افرادی که رفتارهای اخلاقی مناسبی دارند به کار برده شده است. در مسیحیت این افراد الگوی رفتاری دیگران شده اند. بر اساس توصیفاتی که در فرهنگ مسیحیت برای قدیسان عنوان شده، آنها افراد با فضیلت، مقدّس و با خدایی هستند که هم قادرند تا نزد خداوند از کسانی که به درگاهشان دعا می‌کنند، شفاعت نمایند و هم توان انجام معجزات و کرامات را دارند . افرادی که علاوه بر جنبه‌های معنوی، به لحاظ اخلاقی نیز فراتر از حدّ تصور و انتظار بوده و اعمالی را انجام می‌دهند که مردم عادی به هیچ وجه قادر به انجام آن نیستند. البته نمی­توان پذیرفت که در مسیحیت جز حضرت عیسی (علیه السلام) و شاید برخی از "حواریون" به این مقام رسیده باشند. اما واژه قدیس در اسلام کاربرد نداشته است اما با تعریفی که از این واژه در فرهنگ دینی مسیحیت وجود دارد می­توان گفت در دین اسلام هم افرادی وجود دارند که الگوی اخلاقی، رفتاری، دینی و عقیدتی برای مسلمانان هستند. از جمله آنان پیامبر عظیم الشان اسلام حضرت محمد (صلی الله علیه و اله) و امامان شیعه (علیهم السلام) هستند. آنان به عنوان الگوی جامعه بشری، دارای مقام عصمت و مصون از خطا، لغزش و گناه هستند.   پی نوشتها: 1. مزمل 1-4 2. مزمل 20 3. شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، دارالکتب الاسلامیه، 1407ق، تهران، ج 2 ص 334ح 233 4. کلینی، اصول کافی، اسلامیه، 1362ش، تهران، ج 4 ص 92 5. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، 1371ش، تهران، ج25 ص170 ذیل آیات 1 تا 5 سوره المزمل. 6. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه،جامعه مدرسین، 1413ق، قم، ج 2 ص 156 7. متقی،‌ علی بن حسام الدین، کنزالعُمّال فی سنن الاقوال و الافعال، چاپ بکری حیانی و صفوة سقا، 1409ق، بیروت، ج 1 ص 614 8. کلینی، اصول کافی، ج 2 ص 618 9. حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة، مؤسسة آل البیت، 1409 ق، قم، ج4، ص 100-97، احادیث 4612 تا 4620 10. مجلسی، بحار الانوار، اسلامیه، 1363ش، تهران، ج 46 ص 74    
موضوع قفل شده است