جمع بندی آیا تغییر و تحول در واجب الوجود امکان دارد؟

تب‌های اولیه

3 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
آیا تغییر و تحول در واجب الوجود امکان دارد؟
سلام آیا واجب‌الوجود یا همون موجودی که وجوداً [و ماهیتاً]، قائم‌بالذات باشه، آیا قابل تغییر و تحول و حرکت هست؟ آیا می‌تونه خودش با اراده‌ی خودش، خودش رو تغییر بده؟ یا به هر دلیل دیگری؛ آیا تغییر و تحول برای واجب‌الوجود، ممکن هست؟
با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد مسلم
جمع بندی پرسش: واجب‌الوجود یا همان موجودی که قائم‌به ذات است، آیا قابل تغییر و تحول و حرکت هست؟ آیا می‌تواند خودش با اراده‌ی خودش، خودش را تغییر بدهد؟ پاسخ: خیر، در واجب الوجود هیچ تغییر و حرکت و تبدیلی راه ندارد. واجب الوجود یعنی موجودی که هستی و وجود برای او ضرورت دارد و عین ذاتش است، بنابراین هیچ نیستی و عدمی در او راه ندارد. از طرفی حرکت در معنای فلسفی حرکت از قوه به فعلیت است، از نداشتن به داشتن است، یعنی استعدادی که یک موجود دارد به فعلیت تبدیل شود. بنابراین از آنجا که خداوند همه کمالات و صفات نیک را بالفعل دارد و به تعبیری بالفعل محض است هیچ حرکتی در او راه ندارد.(1) توضیح بیشتر اینکه حرکت یا از کمال به نقص است، یا از نقص به کمال. حرکت از کمال به نقص که روشن است در خداوند راه ندارد چون موجب نقص خواهد شد، و حرکت از نقص به کمال هم در خداوند راه ندارد چون خداوند به خودی خود کمال مطلق است و هیچ نقصی در او راه ندارد که بخواهد به سوی کمال حرکت کند. او از هر جهت کامل مطلق است. همچنین حرکت های فیزیکی هم اختصاص به اشیای مادی دارد، بنابراین هیچ حرکتی چه حرکت به معنای فیزیکی، و چه حرکت به معنای فلسفی در خداوند راه ندارد. طبق آنچه بیان شد روشن می شود اساسا این امر محال است به همین خاطر معنا ندارد که سوال شود که آیا خدا می تواند چنین کند یا نمی تواند. چون وقتی سخن از توانستن یا نتوانستن مطرح می شود که خود آن کار به خودی خود شدنی باشد، کاری که به خودیِ خود نشدنی است اصلا معنا ندارد که بپرسیم کسی توان انجام آن را دارد.   پی نوشت : 1. میرداماد، قبسات، انتشارات دانشگاه تهران‏، تهران، چاپ دوم، 1367، ص316؛ ملاصدرا، الحکمة المتعالیه، دار احياء التراث‏، بیروت، 1981، ج1، ص122.  
موضوع قفل شده است