جمع بندی علوم غریبه، شبه علم؟

تب‌های اولیه

71 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
البته منظور من علم دانستن یا نداستن کیمیاگری نبود، این صرفا یک مثال بود که شبه علمی پایه برای علم دیگر شده است.
بله. انگیزه یافتن کیمیا باعث ایجاد انگیزه برای کار روی مواد شد که نهایتش شد رسیدن به علم شیمی. ستاره بینی هم ابتدا هدفش پیش بینی قمر در عقرب و ... برای پیش بینی آینده بود که انگیزه رو برای مدلسازی آسمان فراهم کرد.   اما در هر صورت، اکثر عقاید اونها امروزه جزء خرافات محسوب میشن. شاید منظور شما اینه که شبه علم هم می تونه مفید باشه، ولی ما برای رسیدن به علم نیازی به گذر از شبه علم نداریم.اگر قدما روش علمی رو پیگیری کرده بودند، الآن علم خیلی جلوتر از این بود.  
بعضی از علوم غریبه امکان آزمایش رو دارند، اما این ازمایش نیازمند همکاری مدعیان ادعاهای فراطبیعی است که اونها هم معمولا از به آزمایش گذاشتن دیدگاهشون خودداری می کنند. به جای این کار، رو به آزمایشاتی میارن که به شیوه ناصحیح انجام شده و تنها کاربردشون فریب دادن مخاطبه. روشهای طالع بینی، روشهای پزشکی جایگزین، ذهن خوانی، کیمیاگری و ... از جمله مواردی اند که امکان بررسیشون از طریق آزمایش وجود داره.
یکی از موارد مهمی که بایستی در نظر داشت، اینست که علوم غریبه اگرچه گاهی خودشون رو منتسب به دین می دانند، اما ممکنه اساس دینی محکمی هم نداشته باشند.   مثلا آقای تبریزیان، یکی از دلایل بیماری ام اس را برخورد جن با انسان دانسته اند و به همین خاطر برای درمان آن، بخورها و ادعیه دفع جن را توصیه نموده اند:
برخورد جن با انسان که طبع بسیار سرد ایجاد میشود.  طبیعت جن آتش است و نیاز به سردی دارد، نزدیک غروب که هوا سردتر میشود جن به انسان به راحتی برخورد و احساس آرامش میکند. – در این صورت خصوصیات جن به انسان با طبع بسیار سرد منتقل میشود، بخصوص ضعف عمومی و اخلال در گفتار و رفتار و تب های طولانی شبانه. http://www.eslamteb.com/3058/%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%B3-ms/
ایشان مرجع این دیدگاه را روایات طبی می دانند. اما این روایات هم جای بررسی دارند. مثلا باید دید آیا منظور از جن همین معنای مصطلح بوده یا به هر عامل ناپیدا اطلاق شده؟ آیا آن روایات به ام اس اشاره کرده اند یا چیز دیگر؟ آیا روایات سند محکم دارند و ... البته ایشان دو دلیل دیگر هم برای ام اس ذکر می کنند:آهن موجود در آرد نانوایی و درمان سرفه ناشی از قلب. این مورد هم جای بررسی داره که آیا به فرض ما روایتی داریم که به آهن موجود در آرد نانوایی اشاره کرده باشد؟
همچنین روشهایی که با به کار بردن عنوان "جفر" سعی در اسلامی نشان دادن خود دارند، ممکن است در حقیقت اسلامی نباشند.   وقتی ما برای این عقاید پشتوانه عقلی سراغ نداریم، بایستی به سراغ بررسی تجربی بریم. مثلا باید بررسی بشه که چند درصد بیماران ام اس که از بخور دفع جن استفاده کرده اند درمان شده اند؟  این کار نیازمند همکاری مدعیان داره. این افراد معمولا شفافیت رو بر نمی تابند یا از روشهایی برای توجیه نتیج ضعیفشون ارائه می کنند. مثل کسی که درمان نشدن بیماران را ناشی از ضعف ایمان آنها می داند و خود بیماران را در ایجاد نتایج ضعیف مقصر به حساب می آورد.   مسئله در اینجا رابطه علم و دین و فلسفه نیست که بخوایم در حوزه فلسفه علم بررسیش کنیم. شبه علم گاهی اوقات در مورد ادعاهای کاملا بی اساسه.
کلیت حرف من اینه که با وجود اختلاف نظرهایی که در خصوص معیار تشخیص علم از شبه علم وجود داره، اما یک ادعای بی پایه و اساس رو با هیچ معیاری نمیشه علم به حساب آورد.   بخش زیادی از شبه علم قابلیت آزمایش رو داره. کسی که ادعای داشتن علم کیمیاگری رو داره، باید بتونه ماده کیمیا رو پیدا کنه و باهاش تبدیل مس به طلا رو انجام بده. کسی که ادعای داشتن علم جفر رو داره باید بتونه پاسخ سوالاتی که برای خودش مبهمه رو پیدا کنه. کسی که ادعای درمان ام اس از طریق دفع جن رو داره باید بتونه در عمل این بیماری رو درمان کنه و یک بررسی آماری باید بتونه کارایی روشش رو نشون بده. آقای ایموتو هم باید بتونه در یک آزمایش صحیح شعور آب رو اثبات کنه.   وقتی ادعایی نه بنیان عقلی داده و نه بنیان تجربی و نه بنیان دینی، میشه یک ادعای کاملا بی اساس.
شما کاربر فروردین هنوز معنای علم رو نفهمیدی یا نمیخواهی متوجه بشی میای اینجا بحث و جدل بی نتیجه انجام میدی هنوز نه معنای نظریه رو نمیدونی چیه میای میگه نظریه ها با روش علمی ثابت شدند!!! نه معنای نظریه ای که علمی نیست رو میدونی الان وجود خداوند متعال که همه خدا رو قبول دارند حتی کافر و زندیق یه نظریه غیر علمی حساب میشه   یا هیچی نمیدونی شما این روش بحث تو روش سایت های الحادی هستش که رو هر چیزی یه علمی نیست میذارند ریاضی هم علم نیست من از تو سوال میکنم چرا ریاضی علم نیست جواب بده  
ریاضی بنیاد عقلی ندارد که علم حساب نمیشه؟   همین دین هم که شما میگی شبه علم حساب ایا بنیان عقلی نداره میگم هیچی نمیدونی، از ریاضی عقلی تر داریم که جزو علم حساب نمیشه. میای برا چیزی که نمیدونی یا نمیخوای بدونی سناریو درست میکنی  
سلام موسی عزیز خوشحالم که به بحث برگشتید ما نباید ادعاهایی که فاقد هر گونه پشتوانه عقلی/تجربی/دینی هستند را هم ردیف با فلسفه و ریاضیات در نظر بگیریم. در مورد اینکه آیا تعریف علم باید فلسفه و ریاضیات را نیز در بر بگیرد یا خیر بحثهایی در حیطه فلسفه علم وجود داره. از این علوم میشه دفاع کرد چون دارای پشتوانه عقلی اند اما یک ادعای بی اساس را با هیچ معیاری نمی توان علم دانست. حتی اگر ریاضیات را علم ندانیم، به هر حال یک ابزار کاربردی و با ارزشه. ما علاوه بر علم، دانش را نیز پیگیری می کنیم که دارای تعریف متفاوتی است. همه چیزهای با ارزش منحصر در علم نیستند ...  اما به طور مثال مشکل کیمیاگری این نیست که در تعریف علم نگنجیده. مشکلش اینه که اصلا ماده ای به اسم کیمیا وجود نداره. مشکل طالع بینی اینه که بر خلاف ادعاش، فاقد توانایی پیش بینی آینده است ... اینجا ناخودآگاه داره یک مغلطه مطرح میشه به صورت زیر: - طالع بینی شبه علم دانسته می شود. - بعضی فلاسفه ریاضیات را جزء تعریف علم نمی دانند. - پس طالع بینی مثل ریاضیات است ... استدلال بالا مغلطه است چون از وجود یک وجه تشابه بین دو چیز، نمی توان شبیه بودن آنها را از جنبه های دیگر سنجید.
شما سفسته میکنی میگی شبه علم یعنی بی اساس تو تاریخ و فلسفه ریاضی و منطق هم بیاری داخل علم برسی کنی میشه شبه علم ولی هیچ عاقلی این کار رو نمیکنه همان طور که هیچ عاقلی این کار رو نمیکنه که علوم خفی رو بیاره داخل برسی علمی دوما علوم غریبه هم ارزش خودش رو داره مثل هیپنوتیزم و ... دانشمندان بزرگی مثل بوعلی سینا ملاصدرا علامه طباطبایی و ... این علوم غریبه را پذیرفته اند که وجود داره فقط تو منطق داری که نپذیرفتی بعد علوم خفی هم را دین پذیرفته ولی نمیدونی خوب کلا نمیدونی  
من داخل بحث نیومدم یا افرادی مثل شما که فکر میکنی خیلی میدونی ولی نمیدونی چون میگی شبه علم یعنی هرچی غیر عقلی و دینی و ... باشه اصلا اساس تعریفت اشتباه است و شما تعریف خودت رو داری از خودت همان طور که کارشناس بحث گفتنند برا همین از مدیر تقاضا دارم این موضوع رو ببنده یا همچنین افرادی را حذف کند
من نمیگم هر چیزی که یک فیلسوف اون رو شبه علم بنامه بی اساسه ... حرف من اینه که حتی اگر تاریخ و فلسفه و ریاضیات رو در تعرف علم نگنجونیم، باز هم با طالع بینی و کیمیاگری در یک رده قرار نمیگیرند. بحث ما زمانی حالت دقیقتر به خودش میگیره که وارد بحث موردی بشیم. من نمی دونم کدام علم خفی مد نظر شماست.
دوما علوم غریبه هم ارزش خودش رو داره مثل هیپنوتیزم و ...
هیپنوتیزم شاخه ای از روانشناسیه و جزء علوم خفی نیست.
اصلا اساس تعریفت اشتباه است و شما تعریف خودت رو داری از خودت همان طور که کارشناس بحث گفتنند
نکته اصلی بحث ما در اینجا، مرز بین علم و شبه علم نیست، بلکه مرز بین اعتقادات دارای بنیان و ادعاهای بی اساسه ... اگر ادعایی آزمایش پذیر نیست، بایستی در عوض یک بنیان عقلی داشته باشه، گرچه خیلی از این ادعاها آزمایش پذیر هم هستند. مثلا کسی که ادعای علم جفر داره باید بتونه جواب سوالاتی که نمی دونه رو پیدا کنه. 
برا همین از مدیر تقاضا دارم این موضوع رو ببنده یا همچنین افرادی را حذف کند
حالا که نمیشه از این ادعاها دفاع کرد، پس کاربران رو حذف کنیم ... چقدر منطقی      
هیپنوتیزم جزو شبه علم هستش طبق نظر سازمان جهانی علم اصلا نیرو های ذهنی جزو شبه علم است شما الان اینجا میخوای چی رو برسی کنی خنده داره ادعای شما که میخوای اینجا این موضوع علم جفر رو برسی کنی !!! اول یکی که ادعای علم جفر رو داره بیار بعد بشین برسی کن برای این از مدیر میخوام که شما رو حذف کند که دروغ پردازی میکنید دروغ واضح شما این است که اول نوشتی شبه علم یعنی یه چیزی مثل مغالته ولی الان به دروغ اومدی نوشتی بنیاد های بی اساس و غیره اصلا موضوع اصلی بحث معنای شبه علم بود نه ادعا های بی اساس و ... ادعا بی اساس در دسته خرافه قرار میگیره نه شبه علم    
اینهمه داریم ما در مورد شبه علم بحث میکنیم مثلا خود کاربر فروردین توضیح میداد شبه علم یعنی چی بعد الان اومده میگه بحث ما مرز بین علم و شبه علم نیست!!!!!!!! این دروغ پردازی و جو سازی هستش برای همین مدیر باید اینچنین افرادی را حذف کند از سایت طبق قوانین
اصلا موضوع اصلی بحث معنای شبه علم بود نه ادعا های بی اساس و ... ادعا بی اساس در دسته خرافه قرار میگیره نه شبه علم
  عنوان تاپیک اینه که آیا علوم غریبه شبه علم اند یا خیر؟ اگر ما بخوایم در مورد اینکه آیا فلسفه و ریاضیات و تاریخ علم اند یا خیر بحث کنیم، خیلی تفاوت داره با اینکه موضوع بحثمون علوم غریبه باشه. بحث من اینه که خیلی از این ادعاها بی اساس اند. آیا دیدگاه شما اینه که جزء خرافات به حسابشون بیاریم؟
اول یکی که ادعای علم جفر رو داره بیار بعد بشین برسی کن
یه انجمنی بود به اسم "حساب جفر". اونجا این مسئله رو مطرح کردم. سوالاتی طرح کردم و ازشون خواستم که پاسخش رو پیدا کنند تا صحت جوابشون رو بسنجیم. اولش سعی کردند ادعاهای عرفانی مطرح کنند. کسانی که به قول خودشون از "احوالات امام زمان" خبر می دادند (که البته صحت جوابشون قابل سنجش نبود) پاسخ به یک سوال ساده را جزء اسرار الهی جلوه می دادند. بعد روی آوردند به  فحاشی و تهدیدهای تو خالی و آخر هم ترجیح دادند از روش حذف مطلب و حذف کاربر استفاده کنند ...
هیپنوتیزم جزو شبه علم هستش طبق نظر سازمان جهانی علم اصلا نیرو های ذهنی جزو شبه علم است
نیروهای ذهنی مثل حرکت دادن اجسام از راه دور و ذهن خوانی و ... مد نظره. این موارد هم آزمایش پذیرند اما در آزمایش رد میشن. مثلا یک مدعی تله کینزی باید بتونه اجسام رو از دور حرکت بده.   موسسه رندی یک جایزه یک میلیون دلاری تعیین کرده بود برای کسی که بتونه چنین قدرتهایی رو اثبات کنه اما کسی موفق به این کار نشد. این در حالیه که این افراد از برگزاری کلاسهای آموزشی کلی درآمد کسب می کنند.    
اول موضوع بحث و سوال این است که چرا علوم غریبه در حوزه شبه علم است نه ایا در شبه علم است دوما اون سایتی که شما رفتی به من ربطی نداره که ما اینجا برسی کنیم ادعای شما را بعد کسی که در این علوم تخصص دارد ادعا های مزحکی مثل خبر از حال امام زمان و. .. صحبت نمیکنه مثلا من با کسی،که ادعا ی سر کتاب داشت واقعا درست میگفت در حالی که من رو تا حالا ندیده بود که بگیم از قبل میدونسته.که اینم شما نمیتونی برسی کنی داشت را ملاقات کردم و نود درصد ادعا هاش درست بود بعد این که هیپنوتیزم جزو علم غریبه است و با نیروی ذهن سر و کار داره شکی در ان نیست بعد همین هیپنونیزم که معروف است در افرادی که توانایی بیهوشی رو ندارند هیچ وقت از لحاظ علمی ثابت نشده بعد همین هیپنوتیزم رو نمیشه رو افرادی نیروی ذهنیشون قوی تر از هیپنوتیز شونده است جواب نمیده جیمز رندی هم برسی نکردم که چی کار کرده مثلا شخصی که رفته بود تا جایزه را بگیرد در سایت خودش نوشته بود توانایی حرکت نیاز به تمرکز بالایی دارد که متاسفانه رندی اجازه این کار را نمیدهد حداقل دو ساعت نیاز به تمرکز دارد.
بعد این رندی ملحد در حماقت به سر میبره فکر میکه که علوم غریبه مثلا نیروی ذهنی که باهاش اشیا را حرکت میدهند جزو ماورا است نمیدونه جزو نیرو های مخفی طبیعی است مثل امواج رادیو ! این که میشه با نیرو ذهن هیپنوتیزم کرد هیچ بعید نیست با همین نیرو بشه اشیا رو تکون بده
من با کسی،که ادعا ی سر کتاب داشت واقعا درست میگفت در حالی که من رو تا حالا ندیده بود که بگیم از قبل میدونسته.که اینم شما نمیتونی برسی کنی
یک طالع بین می تونه بدون اطلاع از شرایط شما مطالبی رو مطرح کنه که حس کنید تمامش درسته ... به این میگن اثر فورر یا Forer effect .  مثل چیزی که در طالع بینی های موجود در مجلات می بینیم و شباهت زیادی بین مطالب ذکر شده و شرایط خودمان حس می کنیم.   پس باید بررسی بشه که آیا پاسخها از این شیوه پیروی می کنه یا خیر      
خیر از این روش ها استفاده نمی کرد که مثلا تو زندگی مشکلی داشتی و از این مزخرفات که اکثر فالگیر ها انجام میدن   بلکه مثلا  از راز ها می گفت مثلا خبر از این که دیشب غذا چی خوردی و ... در حالی که من رو تا حالا ندیده بود اصلا شما درست میگی من رفتم خدانگهدار  
بلکه مثلا  از راز ها می گفت مثلا خبر از این که دیشب غذا چی خوردی و ...
برای وانمود کردن به طالع بینی، روشهایی وجود داره که تحت عنوان cold reading شناخته میشن. از روشهای غیر مستقیم کسب پاسخ سوالات بگیر تا روشهایی برای کم اهمیت جلوه دادن و سریع رد شدن از پاسخهای اشتباه https://en.m.wikipedia.org/wiki/Cold_reading   اگر می خوای واقعا طرف رو بسنجی، سوال رو خودت انتخاب کن. سوال باید طوری انتخاب بشه که با این روشها نشه بهش پاسخ گفت
جمع بندی سوال: آیا علوم غریبه جزو «غیر علم» محسوب می شوند؟ پاسخ: از دیدگاه دانشمندان غربی بین دو واژه «Knowledge» و «Science» تفاوت وجود دارد؛ به طوری که هر گونه دانشی را Knowledge دانسته و معنای Science را اخص از Knowledge می دانند. برای راحت تر شدن بحث Science را علم طبیعی(خاص) و Knowledge را دانش(عام) نامیده اند. منظور ایشان از علم طبیعی «دانشی است در مورد جهان مادی و فیزیکی که بر اساس آزمودن واقعیتی خارجی را به اثبات می رساند» همانطور که مشاهده می کنید منظور ایشان از علم طبیعی تنها علومی است که به عالم طبیعت مربوط است و طبیعتا با این تعریف ماوراء طبیعت علم نخواهد بود و از آن به شبه علم تعبیر می کنند. بر همین اساس علومی مانند ادبیات و فلسفه را علم طبیعی نمی دانند. دانش نیز به معنای «هر نوع اطلاعات و دانسته ایست که انسان از راه تعلیم یا تجربه به دست می آورد» است.   بنابراین با توجه به ملاکی که برای علم طبیعی یا تجربی قرار داده شده است، طبیعتا علومی که بر اساس تجربه و آزمون و خطا شکل نگرفته اند، علم طبیعی نخواهند بود اما آیا این تعریف باعث بی اعتباری این دسته از علوم است؟ مسلما ملاکی که گروهی برای تعریف علم بعد از رنسانس گذاشته اند، باعث بی اعتباری دیگر علوم نمی شود، همانطور که همه اذعان دارند علم تاریخ، ادبیات، فلسفه و دیگر علومی که بر اساس تجربه شکل نگرفته اند، لازم اند و علم تجربی نبودن آنها سبب بی اعتباری آنها نیست.   نکته دیگر اینکه اعتقاد به روح و ماوراء طبیعت مختص به مسلمان ها نیست بلکه تمام ادیان ابراهیمی(یهودیت، مسیحیت و اسلام) و بسیاری از ادیان به ماوراء طبیعت اعتقاد دارند و مبدء این عالم را چیزی غیر از این عالم می دانند. اثبات این مطلب نیز بر عهده دلایل و براهین خداشناسی است. این دلایل بر اساس مبانی بدیهی و عقلی طرح شده اند و اینکه قابل تجربه نیستند، نقدی به آنها وارد نمی کند؛ چرا که هر واقعیتی را باید با اسباب و وسائل آن پی گیری کرد. به عنوان مثال شنیدنی ها را حتما باید با گوش شنید و نمی توان یک امر شنیدنی که از سنخ صوت و موج است را با چشم مشاهده کرد. به همین دلیل امر ماوراء ماده را نمی توان با وسائل مادی درک کرد و این حرف برخی پوزیتیوست ها که می گویند: «من هر وقت زیر تیغ جراحی خدا را دیدم به آن قائل هستم» کاملا مردود است و خدایی که از ماده نیست را نمی توان با حواس پنج گانه که برای درک ماده هستند، ادراک نمود.    اما در مورد این ادعا که هیچ قدرت ماوراء طبیعی وجود ندارد، باید گفت؛ اولا اثبات ماوراء طبیعت مستلزم وجود نیروهایی مرتبط با آن عالم است. معجزه و کرامات نیز در همین فضا قابل بحث هستند. ثانیا وجود مصادیق عینی چه در بین کسانی که ریاضت های غیرشرعی کشیده اند مانند مرتاضان و چه در بین آنهایی که معتقد به خدا و ماوراء طبیعت هستند مانند عرفا، ناقض چنین ادعایی است. البته ادعای نقد این مصادیق با توجه به تواتر آنها راحت نیست، تا جایی که بسیاری از فلاسفه دین در غرب نیز وجود تجربیات دینی و کرامات را پذیرفته اند.   پی نوشت ها: 1.    دیکشنری Longman ذیل واژه: Science. 2.    همان ذیل واژه: Knowledge.
موضوع قفل شده است