جمع بندی کودک همسری ؛ تعارض میان دین و اخلاق

تب‌های اولیه

15 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال
کودک همسری ؛ تعارض میان دین و اخلاق
با سلام در روایات امده «مِنْ سَعَادَةِ الرَّجُلِ أَنْ لَا تَحِیضَ‏ ابْنَتُهُ‏ فِی بَیْتِه»‏؛ رسول خدا(ص) فرمود: از سعادت مرد آن است که دخترش در منزل وی خون حیض نبیند. این روایت از نظر سند مرسل است. روایت دیگری در این زمینه وجود دارد: «مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَال‏: مِنْ سَعَادَةِ الْمَرْءِ أَنْ لَا تَطْمَثَ ابْنَتُهُ فِی بَیْتِهِ»؛ امام صادق(ع) فرمود: از سعادت مرد آن است که دخترش در منزل وی به دوران قاعدگی نرسد.   در روزنامه ها و تلیوزیون واکنش عجیبی به ازدواج دختر یازده ساله داده شده. حالا برای مردم یک شبهه ای به وجود اومد که اگر واقعا ازدواج قبل بلوغ بده چرا در دین توصیه شده و یا حداقل تایید شده؟ البته ازدواج صغر جایز است اما بعضی روایات فرموه شده این کار مکروه است
برچسب: 
با نام و یاد دوست         کارشناس بحث: استاد مغیث
با سلام در روایات امده «مِنْ سَعَادَةِ الرَّجُلِ أَنْ لَا تَحِیضَ‏ ابْنَتُهُ‏ فِی بَیْتِه»‏؛ رسول خدا(ص) فرمود: از سعادت مرد آن است که دخترش در منزل وی خون حیض نبیند. این روایت از نظر سند مرسل است. روایت دیگری در این زمینه وجود دارد: «مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَال‏: مِنْ سَعَادَةِ الْمَرْءِ أَنْ لَا تَطْمَثَ ابْنَتُهُ فِی بَیْتِهِ»؛ امام صادق(ع) فرمود: از سعادت مرد آن است که دخترش در منزل وی به دوران قاعدگی در روزنامه ها و تلیوزیون واکنش عجیبی به ازدواج دختر یازده ساله داده شده. حالا برای مردم یک شبهه ای به وجود اومد که اگر واقعا ازدواج قبل بلوغ بده چرا در دین توصیه شده و یا حداقل تایید شده؟ البته ازدواج صغر جایز است اما بعضی روایات فرموه شده این کار مکروه است
        به نام ایزد منان با سلام به شما همراه گرامی؛ در پاسخ به سوال شما ابتدا از جهت قانونی مساله را مورد ارزیابی قرار می دهیم: ماده 1041 قانون مدنی مربوط به سن قانونی برای ازدواج است که از سال 1313شمسی تا به حال چندین مرتبه اصلاح شده و در آخرین اصلاحی که در سال 1379 از سوی مجلس شورای اسلامی صورت گرفته و در سال 1381 از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب و نهایی شده چنین مقرر شده است: «عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن 13 سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن 15 سال تمام شمسی منوط به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح است».(1) پس میبینیم که قانونی تصویب نشده که دختران صغیر یا کمتر از سن قانونی نمی توانند ازدواج کنند بلکه همانگونه که ملاحظه می کنید در این اصلاحیه که از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده ازدواج صغیر و پیش از 13 سالگی را منع نکرده بلکه آن را منوط به اذن ولی و دادگاه صالح و تشخیص مصلحت دختر دانسته است. همچنین با توجه به منابع فقهی در می‌یابیم که اسلام برای ازدواج حداقل سن را در نظر نگرفته و در اصل عقد نکاح را در تمامی سنین برای طرفین جایز می‌داند. پس همان طور که ملاحظه می کنید در اسلام مشخصا چیزی به نام سن ازدواج وجود ندارد مگر سن بلوغ که آن هم با متن ماده قانون فوق همخوانی ندارد زیرا سن بلوغ برای دختران ۹ سال تمام قمری و برای پسران ۱۵ سال تمام قمری در نظر گرفته می شود.    در اسلام ازدواج دختر صغیر جایز است و این دختر هم صغیر نبوده بلکه بالغ بوده است. اشکال و شبهه ی وارده به خاطر شرایط زمانه حاضر است که می گویند دختر در این سن توانایی تشخیص مصلحت خود را ندارد و دخالت والدین برای ازدواج او در این سن با توجه به شرایط روز به مصلحت او نیست. افکار عمومی در حال حاضر این گونه است که دختر باید بزرگ شود و به سنی برسد که با تشخیص خودش ازدواج کند. طبق روایت زیر دختر 9 ساله صغیره نیست بلکه بالغ بوده و ازدواج دختر در سن 9 سالگی از نظر شرعی مانعی ندارد: « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: قُلْتُ الْجَارِيَةُ ابْنَةُ كَمْ لَا تُسْتَصْبَى- أَ بِنْتُ سِتٍّ أَوْ سَبْعٍ فَقَالَ لَا- ابْنَةُ تِسْعٍ لَا تُسْتَصْبَى- وَ أَجْمَعُوا كُلُّهُمْ عَلَى أَنَّ ابْنَةَ تِسْعٍ لَا تُسْتَصْبَى- إِلَّا أَنْ يَكُونَ فِي عَقْلِهَا ضَعْفٌ- وَ إِلَّا فَإِذَا بَلَغَتْ تِسْعاً فَقَدْ بَلَغَتْ»؛(2) از امام صادق (علیه السلام) سوال پرسیده شده که دختر بچه در چند سالگی کودک به شمار نمی رود؟ آیا در سن 6 یا 7 سالگی؟ فرمود: خیر دختر 9 ساله کودک نیست. و بر اینکه دختر 9 ساله کودک به شمار نمی رود اجماع هست مگر آنکه در توانایی ذهنی و عقلی  وی ضعفی وجود داشته باشد در غیر این صورت وقتی به 9 سالگی رسید بالغ شده است.   در مورد ازدواج در سنین پایین چند نکته حائز اهمیت است: یکی آنکه دو قدرت سنت ها و نیاز ها را نباید نادیده گرفت. در برخی از مناطق کشور مانند محل زندگی فرد مورد سوال شما فرهنگ غالب عرفی این است که در کودکی فرزندانشان را برای هم به اصطلاح نشان می کنند و نام دختر و پسر را برای ازدواج روی هم می گذارند. و این یک سنت دیرینه در برخی از مناطق کشور است که باید فرهنگ سازی شود. نکته دوم: نیازها و فشارهای مالی و اقتصادی که طیف عظیمی از خانواده ها به آن دچار هستند و خانواده ها با فقر مالی روبرو هستند که آنها را مجبور به رضایت جهت ازدواج فرزندانشان (خصوصا دختران) در سنین پایین می کند. این ها آسیبب های جدی اجتماعی جامعه ماست که نیاز به راه حل و مشکل گشایی دارد.      
نکته سوم آنکه: بر اساس حقوق بشر غربی به افراد زیر 18 سال کودک می گویند و با این حساب فرد نباید ازدواج کند اما می تواند رابطه جنسی خارج از کادر ازدواج داشته باشد و حتی قانون و والدین نیز نمی توانند او را مورد تهدید قرار دهند. اگر در کشوری چون آمریکا سن ازدواج 18 یا 16 سالگی تعیین می‌شود‌، سن مواقعه جنسی هم در کنارش در نظر می‌گیرند یعنی منکر نیازهای جنسی نمی‌شوند اما در ایران مواقعه جنسی منوط به عقد نکاح است وقتی عقد نکاح را در شکل قانون به سمت 16 یا 18 سالگی ببریم علنا به فرد گفته‌ایم که برو غیرقانونی و غیرشرعی نیازت را برآورده کن و نیازهای جسمی و روانی دختران و پسران را که در حال حاضر دچار بلوغ زود رس هستند و درفاصله میان سن بلوغ و سن ازدواج می باشند به سوی روابط نامشروع و آزاد سوق بدهیم. لذا اسلام برای ازدواج سن تعیین نکرده تا اگر دختر و پسری نیاز به برطرف کردن امیال غریزی و طبیعی خود داشتند راه مشروع برای آنان باز باشد نه اینکه سن ازدواج را منحصر در سن خاصی مثل 18 سالگی کرده و بگوید تا پیش از آن هرگونه نیاز خود را به هرصورت که میخواهید برآورده کنید. اسلام دین فطرت است و اصولا دین حق دینی است که دین فطرت باشد. و احکام آن نیز بر اساس فطرت باشد. خداوند متعال نیازی را بالفطره در وجود انسان قرار می دهد ولی اگر در خارج راهی برای آن قرار ندهد این با حکمت خداوند سازگار نیست. اگر خداوند ازدواج را تا سن خاصی ممنوع میکرد و حال آنکه خدا خودش فطرتا این نیاز را در وجود انسان قرار داده است در این صورت تناقض آشکاری حاصل میشد همانگونه که در جوامع غربی شاهد آن هستیم. در همین رابطه پروفسور کانادایی ویلیام گاردنر در کتاب جنگ علیه خانواده می نویسد: اعلامیه ملی حقوق همجنس بازان آمریکا که در سال 1972 صادر و از طرف همجنس بازان کانادا نیز حمایت شد راه را برای تغییر افکاری عمومی درباره امور جنسی و همجنس بازی هموار ساخت. فریاد گوشخراش آنها خیلی چیزها را مطالبه می کرد و هنوز نیز مطالبه می کند. وی در ادامه می افزاید:  باورنکردنی است که همجنس بازان از حدود سال 1960 چنان تاثیر شدیدی بر جامعه آمریکا و کانادا گذاشته اند که در سال 1977 کمیسیون فدرال حقوق مدنی آمریکا تقاضا کرد سن راضی بودن جهت انجام همه اعمال جنسی از 14 سال برای اعمال ناهمجنس و 18 سال برای اعمال همجنس بازانه به 12 سال برای هر دو کاهش یابد که نهایتا به نتیجه نرسید اما این اقدام پیشروی و نفوذ آنها را نشان داد که هر روز نیز بر آن افزوده می شود. گاردنر اضافه می کند: چنین قانونی می توانست به هر کس این حق را بدهد تا از کودکان بدون ترس از دخالت والدین شان به هر گونه ای که می پسندند استفاده کند. به عبارت دیگر با وجود چنین قانونی شما نمی توانستید بطور قانونی مانع شوید فردی 40 ساله دختر و پسر 12 ساله شما را در صورتی که او راضی باشد، بفریبد. و می دانید که همواره کودکان و نوجوانان در برابر سوءاستفاده و انحراف بزرگسالان آسیب پذیر بوده اند. (3) حال آنکه در روایات اسلامی از امام معصوم نقل می شود که می فرمایند: « عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ علیه السلام قَالَ: إِذَا تَزَوَّجَتِ الْبِكْرُ بِنْتَ تِسْعِ سِنِينَ فَلَيْسَتْ مَخْدُوعَةً». (4) در صورتی که دختر باکره در سن 9 سالگی ازدواج کند فریب خورده نیست( چون مصلحت را خودش یا پدر و ولی اش لحاظ می کند) لذا فریب خورده به حساب نمی آید. و این نشان دهنده این است که اسلام برای تمام ابعاد زندگی بشر مصلحت اندیشی نموده و خواستار جلوگیری از تباهی انسان است.   پی نوشت ها: 1. محمدی نژاد، حسین، قانون مدنی، ج دوم- در اشخاص، ص221. 2. وسائل الشیعه، ج21، ص36. 3. گاردنر، ویلیام، جنگ علیه خانواده، مترجم: محمدی، معصومه،صص 231و 232. 4. وسائل الشیعه،ج21، ص36.
سلام مغیث گرامی کشورهای مختلف قوانین متفاوتی در مورد ازدواج کودکان دارند. طبق جستجویی که داشتم، به طور مثال در انگلیس قانون به این صورته: برای فردی که بین 13 تا 16 سال داره رابطه داشتن ممنوع نیست، اما اگر یکی از دو طرف بالای سن قانونی و یکی زیر سن قانونی باشه، فردی که بالای سن قانونی داره مرتکب جرم سوء استفاده از کودکان شده. رابطه با فرد زیر 13 سال کلا ممنوعه. اگر هر دو طرف هم زیر 13 سال باشند مرتکب تجاوز متقابل شده اند.
که نهایتا به نتیجه نرسید اما این اقدام پیشروی و نفوذ آنها را نشان داد که هر روز نیز بر آن افزوده می شود.   گاردنر اضافه می کند: چنین قانونی می توانست به هر کس این حق را بدهد تا از کودکان بدون ترس از دخالت والدین شان به هر گونه ای که می پسندند استفاده کند. به عبارت دیگر با وجود چنین قانونی شما نمی توانستید بطور قانونی مانع شوید فردی 40 ساله دختر و پسر 12 ساله شما را در صورتی که او راضی باشد، بفریبد.
می فرمایید که در اون کشورها قانونی پیشنهاد شده و رد شده ... به هر حال این قانون تصویب نشده و اجرا نمیشه
دختر 9 ساله صغیره نیست بلکه بالغ بوده و ازدواج دختر در سن 9 سالگی از نظر شرعی مانعی ندارد
یکی از بحثهایی که در این مورد مطرح میشه، اینه که اگر دختر 9 ساله بالغ است پس چرا حق رای و حق فعالیت اقتصادی مستقل رو بهش نمیدیم؟  
سلام علیکم با سپاس از فرمایش متین و علمی استاد مغیث بزرگوار ، کودک بحیث طبیعی و حیث قانونی دو تعریف و تحدید مختلف دارد . دختر در ۷ تا ۹ سالگی به آستانه بلوغ جنسی و نیاز طبیعی پا میگذارد ولی بنا بر اعتبار قانونی اغلب کشورها سن ۱۳ سال رو برای بلوغ و ازدواج و عدم صغر سنی در نظر میگیرند .  نقل قول :  در روزنامه ها و تلیوزیون واکنش عجیبی به ازدواج دختر یازده ساله داده شده. حالا برای مردم یک شبهه ای به وجود اومد که اگر واقعا ازدواج قبل بلوغ بده چرا در دین توصیه شده و یا حداقل تایید شده؟ پایان نقل / بنا بر سن بلوغ طبیعی دختر ۱۱ ساله کودک محسوب نمیشود و میل حنسی در او بشکل طبیعی وجود دارد .  معنای لغوی کودک در فرهنگ لغت دهخدا به فردی اتلاق معنی میشود که به بلوغ نرسیده باشد و در حقوق مدنی به فردی اتلاق معنی میشود که بحیث آمار و اعداد سنی به ۱۳ سال رسیده باشد و در فقه اسلامی دختر ۹ ساله بالغ محسوب شده و کودک محسوب نمیشود .  پس کودک بنا بر سن بلوغ طبیعی و فقهی معادل سنی زیر ۹ سال تعریف و تحدید شده و از حیث قانونی زیر ۱۳ سال اما یک بحث دیگر سن عقلی است برای ازدواج ، برای بلوغ عقلی عدد مشخصی وجود ندارد در حالیکه نیاز جنسی در تمام سنین بعد بلوغ به کمال خویش رسیده و نیاز به پاسخ مناسب دارد و هر رابطه ای نمیتواند رابطه سالمی محسوب شود . لذا در اسلام سرپرستی برای این امر تعریف شده که بدون اذن او عقد جاری نمیگردد .
سلام فاتح گرامی ممنونم از فرمایشات خوب شما. اجازه دهید جنبه های مختلف مسئله را به صورت تیتروار مرتب کنم: 1- از نگاه درون دینی و با رجوع به منابع دین 2- با توجه به مسائل جسمی دختران: از یک طرف بلوغ دختر از سن 9 سالگی آغاز می شود، اما از سوی دیگر بارداری در سنین پایین دارای خطرات جسمی برای دختران نوجوان است و احتمال فوت حین زایمان را افزایش می دهد. 3- مصلحت افراد: ازدواج به عنوان یک رابطه دائمی مطرح است و طلاق نیز با توجه به شرایط اجتماع باعث مشکلات زیادی برای دختر می شود، لذا تصمیم به ازدواج تعیین کننده بخش مهمی از سرنوشت فرد است. به طور مثال اگر دختر تمایل به ادامه تحصیل یا کار در آینده داشته باشه و همسر گرامی با این امر موافق نباشند، این می تونه باعث ایجاد اختلافات در زندگی یا محدودیت در رسیدن به اهداف شود. خیلی مشکله که فرد از سنین کودکی استعداد خودش رو کشف کنه و برای ادامه زندگی برنامه ریزی کنه. 4- انتخاب فرد: تصمیم به ازدواج باید با تصمیم خود فرد و توجه به معیارهای مختلفی صورت بگیره. در اون سنین کم خود فرد به اون پختگی نرسیده که بتونه شخصاً انتخاب کنه. لذا انتخاب به ازدواج بیشتر بر اساس انتخاب دیگران صورت میگیره. در کنار اینها، حسن هایی رو هم میشه برای ازدواج در سنین پایین در نظر گرفت. مثل رسیدگی به نیازهای طبیعی و ...
 به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح
مغیث گرامی، دادگاه چطور و با چه معیارهایی مصلحت را تشخیص می دهد؟ البته بخشی از این بررسی دادگاه احتمالاً به خاطر جلوگیری از فروش کودکانه اما آیا بررسی دادگاه محدود به این موضوعه یا اینکه بررسی جامعهتری انجام میشه؟ ممنون
عزض سلام و احترام اولین مطلبی که لازم است توجه شود اینکه قضاوتها ، حد اقل در این دست مسائل نباید شکل احساسی بخود بگیرد و افراد بنا بر سلیقه و میل شخصی و قیاس بنفس با مساله مواجه میشوند و این رویکرد از چارچوب علمی تبعا خارج است . صورت سوال هم چنین رویکری دارد و با تعریفی احساسی لفظ کودک رو بکار برده که صحیح نیست و سن ۱۱ سالگی کودک همسری بحیث طبیعی و شرعی نمیتووند باشد و بدور از حقیقت است . اما بعد اینکه احکام شرعی فردی  اسلامی ، احکامی کلی هستند و هر فرد با در نظر گرفتن شرایط و استطاعت آن را انجام میدهد . ازدواج ، سنت مستحب موکد است و واجب نیست لذا از دواج در  سن ۹ سال هم الزام آور نیست . چنانکه در روایت آمده صحیح نیست دختری در خانه پدر حائض و پسری محتلم شود ولی این حکم هم کلیت دارد  بله ممکن است بارداری در سن ۹ سالگی برای افرادی مخاطراتی داشته باشد تشخیص این امر بر عهده ولی دختر است اگر فرزندش را ناتوان ببیند میتواند مثل پدر این دختر عقد محرمیت موقت و مدت دار بخواند ، با قید عدم رابطه جنسی . موضوع این است که ازدواج در این سنین ازدواج با کودک نابالغ بحیث طبیعی و شرعی محسوب نمیشود . طلاق زوجین هم در سنین بالا نسبت به از ازدواجهایی است که در سنین نوج انی اتفاق می افتد  شایع تر است .   https://www.yjc.ir/fa/news/6742665/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7-%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%88-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%B7%D9%84%D8%A7%D9%82 اگر این شرایط را بخواهیم در نظر بگیریم یعنی احتمال طلاق و عدم توانایی بارداری ، ازدواج در هر سنی صحیح نمیتواند باشد که نتیجه صحیحی نیست . ازدواج در سن بلوغ  در حالیکه رابطه جنسی خارج از چارچوب ازدواج در همین سنین در جوامعی که بواسطه وجود تعصبات نمیتوانم نامش را ببرم شایع است و در مدارس اتفاق می افتد و بواسطه ذات و ماهیت این روابط بارداری ، شیوع جمعی بیماریهای عفونی و خطرناک یک تهدید جدی محسوب میشود که خالی از آسیبهای روانی نیست . شرط ادامه تحصیل حقی است که از شروط ضمن عقد میتواند ذکر شود .
یکی از بحثهایی که در این مورد مطرح میشه، اینه که اگر دختر 9 ساله بالغ است پس چرا حق رای و حق فعالیت اقتصادی مستقل رو بهش نمیدیم؟
به دلیل اینکه هر چیزی ملاک و معیار خود را دارد. ملاک انتخابات و حق رأی فهم سیاسی و قدرت شناخت توانمندی افراد برای اداره کشور است در حالیکه در نکاح درک مسائل جنسی و خانه داری و فرزند آوری و... ملاک قرار میگیرد. از طرفی در ازدواج بحث رشد جسمی غالبا مطرح است در حالیکه در مساله انتخابات و یا فعالیت اقتصادی بلوغ فکری و توانایی تشخیص مصلحت و انتخاب صحیح مطرح می گردد. فردی که 9 ساله است ممکن است نتواند از نظر اقتصادی بر دارایی خود مدیریت خوبی داشته باشد و یا از نظر سیاسی آگاهی چندانی به امور جامعه ندارد اما همین فرد ممکن است توانایی شروع یک زندگی را داشته باشد. که البته با توجه به مناطق مختلف کشور و شرایط فرهنگی و حتی آب و هوایی این موضوع متفاوت است. ما قائل به این نیستیم که دختر 9 یا 11 ساله «باید» ازدواج کند بلکه قائلیم از نظر شرعی جواز ازدواج وجود دارد. با توجه به سیر بلوغ زود رس در میان نسل جدید برخی خانواده ها ترجیح می دهند رابطه فرزندشان با جنس مخالف از طریق نکاح باشد نه رابطه آزاد غیر مشروع.
 
مغیث گرامی، دادگاه چطور و با چه معیارهایی مصلحت را تشخیص می دهد؟
 
البته بخشی از این بررسی دادگاه احتمالاً به خاطر جلوگیری از فروش کودکانه اما آیا بررسی دادگاه محدود به این موضوعه یا اینکه بررسی جامعهتری انجام میشه؟
 دادگاه با استفاده از نظر کارشناسان امین خود در مسائل مختلف مانند مشاوره و روانشناسی و پزشکی قانونی و... اقدام به ارائه نظر و تشخیص مصلحت برای ازدواج افراد می کند.  در نظر کارشناسان بحث رشد جسمی و حتی توانایی روحی و ذهنی در ازدواج افراد سن پایین لحاظ می گردد. لذا ممکن است دختر 12 ساله ای از نظر رشد جسمی رشید باشد و به گونه ای بزرگ شده و بار آمده باشد که توانایی ورود به زندگی مشترک را داشته باشد در مقابل ممکن است دختری در سن 19 سالگی حتی این آمادگی را نداشته باشد. اما دادگاهها غالبا اجازه ازدواج به افراد زیر سن قانونی را نمی دهند.  
بله ممکن است بارداری در سن ۹ سالگی برای افرادی مخاطراتی داشته باشد تشخیص این امر بر عهده ولی دختر است اگر فرزندش را ناتوان ببیند میتواند مثل پدر این دختر عقد محرمیت موقت و مدت دار بخواند ، با قید عدم رابطه جنسی .
باید دید که آیا شیوه صحیح و علمی برای ارزیابی ریسک بارداری افراد وجود داره یا خیر. و اگر قرار باشه دو طرف رابطه نداشته باشند، چه دلیلی داره که ازدواج کنند؟
شرط ادامه تحصیل حقی است که از شروط ضمن عقد میتواند ذکر شود .
بله. پس میشه این رو به عنوان یک شرط قانونی در نظر گرفت. یعنی اگر قرار شد که ازدواج در سنین پایین صورت بگیره باید شرط حق ادامه تحصیل هم در عقدنامه باشه. وگرنه امضای سندی که حق تحصیل فرد رو محدود کنه توسط فردی که به بلوغ فکری نرسیده صحیح نیست
به نظر من هم نمیشه به طور کامل ازدواج در سنین پایین رو رد کرد. به خصوص که نمیشه برای همه یک نسخه واحد پیچید. اما میشه براش مزایا و معایبی رو در نظر گرفت. همچنین در کنارش باید آموزش یا الزامات قانونی برای گنجاندن شرایط ضمن عقد وجود داشته باشه.
جمع بندی پرسش: طبق فرمایش روایات، از سعادت مرد آن است که دخترش در منزل وی به دوران قاعدگی نرسد؛ با توجه به انتشار کلیپ ازدواج دختر 11 ساله در فضای مجازی، این شبهه به وجود آمد که اگر واقعا ازدواج پیش از بلوغ ناپسند است چرا در دین توصیه شده است؟ پاسخ: در پاسخ به این سوال ابتدا از جهت قانونی مساله را مورد ارزیابی قرار می دهیم: ماده 1041 قانون مدنی مربوط به سن قانونی برای ازدواج است که از سال 1313شمسی تا به حال چندین مرتبه اصلاح شده و در آخرین اصلاحی که در سال 1379 از سوی مجلس شورای اسلامی صورت گرفته و در سال 1381 از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب و نهایی شده چنین مقرر شده است: «عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن13  سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن 15 سال تمام شمسی منوط به اذن ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح است».(1)   پس میبینیم که قانونی تصویب نشده که دختران صغیر یا کمتر از سن قانونی نمی توانند ازدواج کنند بلکه همانگونه که ملاحظه می کنید در این اصلاحیه که از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده ازدواج صغیر و پیش از 13 سالگی را منع نکرده بلکه آن را منوط به اذن ولی و دادگاه صالح و تشخیص مصلحت دختر دانسته است. همچنین با توجه به منابع فقهی در می‌یابیم که اسلام برای ازدواج حداقل سن را در نظر نگرفته و در اصل عقد نکاح را در تمامی سنین برای طرفین جایز می‌داند. پس همان طور که ملاحظه می کنید در اسلام مشخصا چیزی به نام سن ازدواج وجود ندارد مگر سن بلوغ که آن هم با متن ماده قانون فوق همخوانی ندارد زیرا سن بلوغ برای دختران ۹ سال تمام قمری و برای پسران ۱۵ سال تمام قمری در نظر گرفته می شود.    در اسلام ازدواج دختر صغیر جایز است و این دختر هم صغیر نبوده بلکه بالغ بوده است. اشکال و شبهه ی وارده به خاطر شرایط زمانه حاضر است که می گویند دختر در این سن توانایی تشخیص مصلحت خود را ندارد و دخالت والدین برای ازدواج او در این سن با توجه به شرایط روز به مصلحت او نیست. افکار عمومی در حال حاضر این گونه است که دختر باید بزرگ شود و به سنی برسد که با تشخیص خودش ازدواج کند. طبق روایت زیر دختر 9 ساله صغیره نیست بلکه بالغ بوده و ازدواج دختر در سن 9 سالگی از نظر شرعی مانعی ندارد: « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قُلْتُ الْجَارِيَةُ ابْنَةُ كَمْ لَا تُسْتَصْبَى- أَ بِنْتُ سِتٍّ أَوْ سَبْعٍ فَقَالَ لَا- ابْنَةُ تِسْعٍ لَا تُسْتَصْبَى- وَ أَجْمَعُوا كُلُّهُمْ عَلَى أَنَّ ابْنَةَ تِسْعٍ لَا تُسْتَصْبَى- إِلَّا أَنْ يَكُونَ فِي عَقْلِهَا ضَعْفٌ- وَ إِلَّا فَإِذَا بَلَغَتْ تِسْعاً فَقَدْ بَلَغَتْ»؛(2) از امام صادق (علیه السلام) سوال پرسیده شده که دختر بچه در چند سالگی کودک به شمار نمی رود؟ آیا در سن 6 یا 7 سالگی؟ فرمود: خیر دختر 9 ساله کودک نیست. و بر اینکه دختر 9 ساله کودک به شمار نمی رود اجماع هست مگر آنکه در توانایی ذهنی و عقلی  وی ضعفی وجود داشته باشد در غیر این صورت وقتی به 9 سالگی رسید بالغ شده است. در مورد ازدواج در سنین پایین چند نکته حائز اهمیت است: نکته اول: دو قدرت سنت ها و نیاز ها را نباید نادیده گرفت. در برخی از مناطق کشور مانند محل زندگی فرد مورد سوال شما فرهنگ غالب عرفی این است که در کودکی فرزندانشان را برای هم به اصطلاح نشان می کنند و نام دختر و پسر را برای ازدواج روی هم می گذارند. و این یک سنت دیرینه در برخی از مناطق کشور است که باید فرهنگ سازی شود.   نکته دوم: نیازها و فشارهای مالی و اقتصادی که طیف عظیمی از خانواده ها به آن دچار هستند و خانواده ها با فقر مالی روبرو هستند که آنها را مجبور به رضایت جهت ازدواج فرزندانشان (خصوصا دختران) در سنین پایین می کند. این ها آسیبب های جدی اجتماعی جامعه ماست که نیاز به راه حل و مشکل گشایی دارد.   نکته سوم آنکه: بر اساس حقوق بشر غربی به افراد زیر 18 سال کودک می گویند و با این حساب فرد نباید ازدواج کند اما می تواند رابطه جنسی خارج از کادر ازدواج داشته باشد و حتی قانون و والدین نیز نمی توانند او را مورد تهدید قرار دهند . اگر در کشوری چون آمریکا سن ازدواج 18 یا 16 سالگی تعیین می‌شود‌، سن مواقعه جنسی هم در کنارش در نظر می‌گیرند یعنی منکر نیازهای جنسی نمی‌شوند اما در ایران مواقعه جنسی منوط به عقد نکاح است وقتی عقد نکاح را در شکل قانون به سمت 16 یا 18 سالگی ببریم علنا به فرد گفته‌ایم که برو غیرقانونی و غیرشرعی نیازت را برآورده کن و نیازهای جسمی و روانی دختران و پسران را که در حال حاضر دچار بلوغ زود رس هستند و درفاصله میان سن بلوغ و سن ازدواج می باشند به سوی روابط نامشروع و آزاد سوق بدهیم. لذا اسلام برای ازدواج سن تعیین نکرده تا اگر دختر و پسری نیاز به برطرف کردن امیال غریزی و طبیعی خود داشتند راه مشروع برای آنان باز باشد نه اینکه سن ازدواج را منحصر در سن خاصی مثل 18 سالگی کرده و بگوید تا پیش از آن هرگونه نیاز خود را به هرصورت که میخواهید برآورده کنید.   اسلام دین فطرت است و اصولا دین حق دینی است که دین فطرت باشد. و احکام آن نیز بر اساس فطرت باشد. خداوند متعال نیازی را بالفطره در وجود انسان قرار می دهد ولی اگر در خارج راهی برای آن قرار ندهد این با حکمت خداوند سازگار نیست. اگر خداوند ازدواج را تا سن خاصی ممنوع میکرد و حال آنکه خدا خودش فطرتا این نیاز را در وجود انسان قرار داده است در این صورت تناقض آشکاری حاصل میشد همانگونه که در جوامع غربی شاهد آن هستیم.   در همین رابطه پروفسور کانادایی ویلیام گاردنر در کتاب جنگ علیه خانواده می نویسد: اعلامیه ملی حقوق همجنس بازان آمریکا که در سال 1972 صادر و از طرف همجنس بازان کانادا نیز حمایت شد راه را برای تغییر افکاری عمومی درباره امور جنسی و همجنس بازی هموار ساخت. فریاد گوشخراش آنها خیلی چیزها را مطالبه می کرد و هنوز نیز مطالبه می کند. وی در ادامه می افزاید:  باورنکردنی است که همجنس بازان از حدود سال 1960 چنان تاثیر شدیدی بر جامعه آمریکا و کانادا گذاشته اند که در سال 1977 کمیسیون فدرال حقوق مدنی آمریکا تقاضا کرد سن راضی بودن جهت انجام همه اعمال جنسی از 14 سال برای اعمال ناهمجنس و 18 سال برای اعمال همجنس بازانه به 12 سال برای هر دو کاهش یابد که نهایتا به نتیجه نرسید اما این اقدام پیشروی و نفوذ آنها را نشان داد که هر روز نیز بر آن افزوده می شود. گاردنر اضافه می کند: چنین قانونی می توانست به هر کس این حق را بدهد تا از کودکان بدون ترس از دخالت والدین شان به هر گونه ای که می پسندند استفاده کند. به عبارت دیگر با وجود چنین قانونی شما نمی توانستید بطور قانونی مانع شوید فردی 40 ساله دختر و پسر 12 ساله شما را در صورتی که او راضی باشد، بفریبد. و می دانید که همواره کودکان و نوجوانان در برابر سوءاستفاده و انحراف بزرگسالان آسیب پذیر بوده اند. (3)   حال آنکه در روایات اسلامی از امام معصوم نقل می شود که می فرمایند: « عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ (علیه السلام) قَالَ: إِذَا تَزَوَّجَتِ الْبِكْرُ بِنْتَ تِسْعِ سِنِينَ فَلَيْسَتْ مَخْدُوعَةً». (4) در صورتی که دختر باکره در سن 9 سالگی ازدواج کند فریب خورده نیست( چون مصلحت را خودش یا پدر و ولی اش لحاظ می کند) لذا فریب خورده به حساب نمی آید. و این نشان دهنده این است که اسلام برای تمام ابعاد زندگی بشر مصلحت اندیشی نموده و خواستار جلوگیری از تباهی انسان است.   پی نوشت ها: 1. محمدی نژاد طولارود ، حسین، قانون مدنی، چاپ دوم 1395، تهران، نشرنگاره مینیاتور، ج دوم- در اشخاص، ص221. 2. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، محقق: حسینی جلالی، محمد رضا، موسسه آل البیت( علیهم السلام) لإحیاء التراث، 1416ق، قم- ایران، ج21، ص36. 3. گاردنر، جان ویلیام، جنگ علیه خانواده، مترجم: محمدی، معصومه، مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، 1387 ه ش، قم – ایران،صص 231 و 232. 4. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، محقق: حسینی جلالی، محمد رضا، موسسه آل البیت( علیهم السلام) لإحیاء التراث، 1416ق، قم- ایران، ج21، ص36.      
موضوع قفل شده است