جمع بندی چرا شنیدن موسیقی که یک نوع حرف دل است حرامه؟

جمع بندی ___________________________________________________________ پرسش: چرا موسیقی رپ حرام است؟ موسیقی رپ حرف دل همه است، چه مشکلی دارد که گوش دادن به آن حرام است؟ پاسخ: اسلام عموما در بیان احکام، قاعده را بیان می کند، یعنی چنین فرمان نداده است که موسیقی رپ یا متال یا مانند آن حرام است و مثلا موسیقی کلاسیک یا سنتی حلال است، بلکه قواعد و چارچوب هایی را به صورت کلی بیان فرموده است که طبق آنها موسیقی حلال از حرام بازشناخته میشود. این قاعده و ملاک و معیار تشخیص موسیقی حرام از حلال گاهی مربوط به خود موسیقی و ظاهر آن است، و گاهی ناظر به محتوای آن است. در خصوص خود موسیقی، آن موسیقی ای که مطرب بوده و مناسب مجالس لهو و لعب باشد حرام است، و اگر چنین نباشد اشکالی ندارد؛ و در مورد محتوا نیز آن محتوایی که مایه غفلت، تحریک شهوت و دوری از خداوند و معنویات باشد اشکال دارد، مقام معظم رهبری در این خصوص چنین می فرمایند: «موسیقی چنانچه انسان را از معنویت، از خدا و از ذکر غافل کند، حرام است. موسیقیای که انسان را به گناه و شهوت‌رانی تشویق کند، حرام است؛ از نظر اسلام این است. موسیقی اگر این خصوصیات مضر و موجب حرمت را نداشته باشد، البته آن‌وقت حرام نیست. اینهایی را که من گفتم، بعضیش در موسیقی بی کلام و در سازهاست؛ بعضی هم حتّی در کلمات است. یعنی ممکن است فرضاً یک موسیقی ساده بیضرری را اجرا کنند، لیکن شعری که در این موسیقی خوانده میشود، شعرِ گمراه کننده‌ای باشد؛ شعرِ تشویق کننده به بیبندوباری، به ولنگاری، به شهوت‌رانی، به غفلت و این‌طور چیزها باشد؛ آن وقت حرام میشود... «لهو» یعنی غفلت، یعنی دور شدن از ذکر خدا، دور شدن از معنویت، دور شدن از واقعیتهای زندگی، دور شدن از کار و تلاش و فرو غلتیدن در ابتذال و بیبندوباری. این موسیقی میشود حرام. اگر این با کیفیّت اجرا حاصل شود، اگر با کلام حاصل شود؛ فرقی نمیکند.(1) در مورد موسیقی رپ هم همین قاعده حکمفرماست، منتهی با توجه به خاستگاه موسیقی رپ روشن میشود که این موسیقی توجه ویژه ای به محتوا دارد، چرا که هدف از ایجاد آن نوعی بیان اعتراض از سوی سیاهپوستان آمریکایی ساکن در مناطق حاشیه نشین نیویورک در دهه 1960 بوده است و به همین خاطر این موسیقی به موسیقی «گتو» نیز نامیده میشود به معنای مکان زندگی مردمی که اقلیتی را تشکیل می دهند، و امروزه به مناطق فقیر نشین و حاشیه شهرها اطلاق میگردد، و حتی گاهی به موسیقی اعتراضی نیز نامیده میشود. بنابراین باید به این نکته توجه جدی داشت، اما متاسفانه کمتر کسی در انتخاب موسیقی به محتوای آن دقت می کند، و عمده مردم در انتخاب موسیقی صرفا به پسندیدن آهنگ آن اکتفا می کنند، در حالی که تاثیر شعر در موسیقی  بسیار جدی است که به صورت ناخودآگاه بر انسان اثر می گذارد. گروه های رپ که در ایران فعالیت داشته و آثار خود را به صورت فارسی تولید می کنند چقدر مورد اعتماد هستند که آثار آنها را برای خودمان یا فرزندان خصوصا نوجوانان انتخاب کنیم. عمده مسئله اینجاست، چون علاوه بر سبک رپ، آنچه این موسیقی را برای نوجوان جذاب می کند، محتوای چالشی اش است که عموما به قصد اعتراضی و خروج از چارچوب ها و تحریک احساسات اجتماعی و جنسی نوجوانان و جوانان است. بنابراین رپ بودن یا نبودن آهنگ تاثیری در حرمت یا عدم حرمت ندارد، بلکه لهو و لغو و مطرب و غفلت آفرین بودن آن است که ملاک حرمت است، همانطور که مقام معظم رهبری نیز در استفتائی در خصوص گوش کردن به موسیقی رپ چنین می فرمایند: سوال: آیا گوش دادن به آهنگ های رپ جایز است ؟ جواب : هر موسیقی که به نظر عرف لهوی مضل عن سبیل الله(2) باشد، حرام محسوب می شود و فرقی بین موسیقی سنتی و غیر آن نیست و تشخیص موضوع هم موکول به نظر عرفی مکلف است.(3)   پی نوشت ها: 1) بیانات در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان در دومین روز از دهه فجر،۱۳۷۷/۱۱/۱۳ 2) گمراه کننده از راه خدا، موجب غفلت از یاد خدا 3) https://www.leader.ir/fa/content/22615