جمع بندی آیا عرضه‌ی رایگان یک محصول عادلانه است؟

تب‌های اولیه

64 پستها / 0 جدید
آخرین ارسال

مسلم;1008230 نوشت:

نقل قول:
تعیین کننده این ارزان فروشی ناعادلانه کارشناسان این حوزه هستند

شما می گویید عدالت را کارشناسان اقتصادی تشخیص می دهند نه عقلا یا عقل
اما من می گویم کارشناسان اقتصادی، درباره اثرات قیمت ها بر تعادل بازار و عرضه و تقاضا و سایر اثرات اقتصادی بحث می کنند وعلم اقتصاد، معیار تشخیص عدالت و ظلم نیست.
به همین جهت می گویم شما طبق فرض مسئله پاسخ دهید.
یعنی فرض کنید کارشناس اقتصادی می گوید
دو نفر هستند و هر دو مجازند بین 5 تا 10 درصد سود بگیرند. ( پس اینکه می گویید خیلی ارزان می فروشد ربطی به مثال بنده ندارد که اگر هم مغازه دار خیلی ارزان می فروخت باز از حیث عدالت، ربطی به علم اقتصاد نداشت. اقتصاد فقط اثرات این ارزان فروشی را به شما می گوید که مثلا یک نفر یا چند نفر فقیر خواهند شد )
مغازه دار اول، هزینه ی کمتری دارد و 5 درصد که مجاز است را سود می برد.
اما می داند که اگر 5 درصد سود ببرد، مغازه دار دوم که 10 درصد سود می برد، فقیر می شود.
در این حالت، من می گویم ناعادلانه نیست.
اما شما می گویید ناعادلانه است.
اگر نظرتان تغییر کرده بفرمایید...
و الا دلیل عقلانی بیاورید که چرا ناعادلانه است ؟ ( البته من نمی خواستم وارد بحث دلایل شوم اما خودتان مایل بودید... )
نقل قول:
عدالت که در گرو تعداد نیست برادر من، اگر کاری ناعادلانه باشد ناعادلانه است، فرقی نمی کند در حق یک نفر باشد یا هزار نفر!

من هم می گویم فرقی ندارد اما این چه ربطی به سوال من داشت ؟!
من می پرسم اگر به واسطه ارزان فروختن من، یک نفر فقیر شود آیا این عادلانه هست یا نیست ؟ شما سه راه بیشتر ندارید :
یا می گویید آن را عادلانه می دانم، یا می گویید عادلانه نمی دانم، یا می گویید من نمی دانم که عادلانه هست یا نیست...
قبلا گفتید آن را عادلانه نمی دانید.
الان چه طور؟! نظرتان همان است یا تغییر کرده است ؟
معنا ندارد ( و بی ربط است) که در پاسخ به این سوال می گویید :
عدالت که در گرو تعداد نیست.
این پاسخ ربطی به سوال ندارد...
نقل قول:
اما یک قصابی جنس را به گونه ای دارد ارزان می فروشد که 19 تای باقیمانده دارند بیکار میشوند، اینجا بی عدالتی است

چرا بی عدالتی است ؟ او دارد طبق عدالت عمل می کند و از حق خویش استفاده می کند.
یعنی با سود اندک، از پس مخارج خویش بر می آید. چون هزینه ی کمتری دارد، یا مثلا شعبات بیشتری دارد، یا گوشت را ارزان تر می خرد و ارزان تر می فروشد.
اما دیگران، هزینه های بالاتری دارند، شعبه ندارند، گوشت را گران تر می خرند و گران تر می فروشند...
این مغازه دار هیچ ظلمی در حق هیچ کسی نکرده است.
[SPOILER]
نقل قول:
از لحن کلامتان متاسفم!!

فکر نمی کردم شما این قدر حساس هستید و الا بیشتر مراعاتتان را می کردم.
آدم که نباید از یک سوال و دوتا علامت تعجب و یک جمله ی تنبه آمیز ناراحت شود.[/SPOILER]

مسلم;1008233 نوشت:

من نمیدانم این آماری که هیچ مستندی برای آن اقامه نکرده اید از کجا آمده است، یا اینکه می فرمایید در هر صد متر مغازه ای وجود دارد و در هر پنج کیلومتر سوپر مارکتی و در هر ده کیلومتر یک هایپر مارکت هم نمی دانم چقدر صحیح است، البته این استبعاد من از سر جهالت و بی اطلاعی از اروپا نیست، برادر بنده 5 سال در وین بوده است، شهری که حدود 10 سال است به عنوان شهر اول دنیا انتخاب میشود، و من برای تکمیل شناختم تمام جزئیات شهرهای اروپایی خوبی ها و بدی هایشان را طی ساعت ها گفتگو از او پرسیده ام، و میدانم هم نقاط مثبتی دارند نسبت به ایرن و هم نقاط منفی ای که بحثش مفصل است.

متاسفانه در بین مردم ما، مرغ همسایه همیشه غاز است...!
الان وضع مردم فرانسه را ببینید...

در هر صوت اگرچه نمیدانم مستند این آمار و توصیفات کجاست، اما این را می دانم که اگر چنین باشد خرید از غیر از هایپر مارکت ها واقعا احمقانه خواهد بود، اگر قیمت نان در مغازه ها 4 برابر هایپر مارکت است، هیچ توجیه منطقی برای خرید از مغازه های دیگر وجود ندارد، خود شما فرض کنید مثلا برنج، نان، روغن یا هر چیزی در چند کیلومتری شما به یک چهارم قیمت فروخته میشود، آیا هرگز از سایر مغازه ها خرید می کنید؟!

مثال نان تنها یک مثال بود و قرار نیست همه اجناس اینجوری باشن

ولی بسیاری از اجناس قیمتهاشون همینجوری هست اگر تمایل داشته باشین فردا برم خرید ; قیمتها رو ازش عکس بگیرم بزاری توو سایت .

مثال فرانسه هم بماند ؛ برای اینکه در ایران برام مشکل بوجود اومده بود و میخواستم پام به انگلیس برسه سه ماه توو جنگل های فرانسه بودم تا بتونیم کانتر بخریم و دریایی خودمون رو به انگلیس برسونیم

فرانسه رو مثله تهران میشناسم و شرایطش فرق میکنه

یک انگلیسی اگر کار سیاه بکنه ( کار بی ارزش ) و مثلا در دلیوری رستوران پیتزا ببره دره خونه مردم به ازای از ساعت 6 بعد از ظهر تا 12 شب تقریبا بهش سی و پنج پوند میدن ( یک روز )
و با همین سی و پنج پوند میشه یخچال رو برای یک ماه پر کرد و دو نفر بخورن و بخوابن

برای همین هست که برای مردم انگلیس زیاد فرقی نمیکنه که از مغازه ها با قیمت گرون بخرن

چون تنبل هستن و حال ندارن تا هایپر مارکت ها برن و پولشون هم قدرتمنده

بیت المعمور;1008254 نوشت:
فرض کنید کارشناس اقتصادی می گوید
دو نفر هستند و هر دو مجازند بین 5 تا 10 درصد سود بگیرند. ( پس اینکه می گویید خیلی ارزان می فروشد ربطی به مثال بنده ندارد که اگر هم مغازه دار خیلی ارزان می فروخت باز از حیث عدالت، ربطی به علم اقتصاد نداشت. اقتصاد فقط اثرات این ارزان فروشی را به شما می گوید که مثلا یک نفر یا چند نفر فقیر خواهند شد )
مغازه دار اول، هزینه ی کمتری دارد و 5 درصد که مجاز است را سود می برد.
اما می داند که اگر 5 درصد سود ببرد، مغازه دار دوم که 10 درصد سود می برد، فقیر می شود.

در فرض شما بی عدالتی نیست، چون سودی که میگیرد اگر چه حداقلی است اما در چارچوب است

فرشته برمیگردد;1008317 نوشت:
برای مردم انگلیس زیاد فرقی نمیکنه که از مغازه ها با قیمت گرون بخرن
چون تنبل هستن و حال ندارن تا هایپر مارکت ها برن و پولشون هم قدرتمنده

خب در این صورت مسئله فرق می کند
ما قاعده را بیان کردیم، اگر ارزان فروشی به گونه ای باشد که به تولید و فروش متعادل آسیبی بزند طبیعتا منطقی و عادلانه نخواهد بود، اما اگر می بینیم در جامعه ای به خاطر شرایط هر نوع مغازه ای قیمتی دارد و همه مشتری خودشان را دارند و کسی آسیب ندیده و از کار بیکار نمیشود خب ماجرا فرق می کند.

مسلم;1008322 نوشت:
در فرض شما بی عدالتی نیست، چون سودی که میگیرد اگر چه حداقلی است اما در چارچوب است

خوب خدا رو شکر مشکل فرض ما حل شد.

اما در نظر داشته باشید ، در فرض شما نیز کارشناسان اقتصادی تعیین کننده عدالت و ظلم نیستند....
چه بسا کارشناس بگوید کمتر از ده درصد سود غیر قانونی باشد، اما ناعادلانه نباشد. این نکته ای است که بارها تاکید کردم و به نظرم شما در نظر نمی گیرید.

بیت المعمور;1008347 نوشت:
در فرض شما نیز کارشناسان اقتصادی تعیین کننده عدالت و ظلم نیستند....

بله قطعا همین طور است، اقتصاد دادنان تعیین کننده ظلم و عدالت نیستند، عقل است که دارد تصمیم میگیرد، اما بالاخره تشخیص همه مصادیق عدالت و ظلم برای عقل به خودی خود ممکن نیست، برخی مواضع باید موضوع برای عقل روشن شود تا عقل حکم کند و روشن کردن این موضوع در گرو تخصص است، مثلا عقل برای اینکه در پزشکی را تشخیص دهد که آیا فلان رفتار پزشکی عادلانه است یا غیر عادلانه، خب نیازمند یک پزشک است که این موضوع را برای او روشن کند، و سپس عقل حکم کند که آیا عادلانه است یا غیر عادلانه؛ آنچه که در حوزه اقتصاد و ضرورت مراجعه به اندیشمندان این حوزه عرض کردم هم منظورم همین بود.

بیت المعمور;1008347 نوشت:
خوب خدا رو شکر مشکل فرض ما حل شد.

خدا را شکر @};-

مسلم;1008439 نوشت:
بله

سلام.خوب، متاسفانه من فرصت نمی کنم زیاد تو بحثا شرکت کنم.پس موافقیم که قطعا به طور کلی رایگان و یا ارزان فروشی همیشه خوب نیست و باید شرایط رو سنجید و در اکثر موارد به نظر نا عادلانه هست.مبادا به خاطر خدا پیغمبر که مثلا به خیال خودمون صوابی کرده باشیم یا به خاطر محبوبیت و تو دل مردم عادی افتادن و شهرت و یا منافع مالی، و راه به در کردن دیگر رقبا، و از این قبیل مسائل دست به یک چنین کارایی بزنیم که نا عادلانه هست.حالا سوالم اینه، یکی اومد یک همچین ناهنجاری، ستم و ناعدالتی ای به پا کرد.قانون هم جلوش رو نگرفت و هیچ کاری نکرد، حالا به هر دلیلی، شاید هنوزقوانینی وضع نشده باشه در این باره، قانون گذارا خواب تشریف داشته باشن، مثلا!اون وقت وظیفه ی ما مردم چیه؟ما می دونیم که اینکارش اشتباهه...طرف جنسی رو رایگان گذاشته، شمای کارشناس، چی کار می کنید؟؟پشت پا به اون جنس و کالای رایگان میزنید؟؟

پارسا مهر;1008549 نوشت:
حالا سوالم اینه، یکی اومد یک همچین ناهنجاری، ستم و ناعدالتی ای به پا کرد.قانون هم جلوش رو نگرفت و هیچ کاری نکرد، حالا به هر دلیلی، شاید هنوزقوانینی وضع نشده باشه در این باره، قانون گذارا خواب تشریف داشته باشن، مثلا!اون وقت وظیفه ی ما مردم چیه؟ما می دونیم که اینکارش اشتباهه...طرف جنسی رو رایگان گذاشته، شمای کارشناس، چی کار می کنید؟؟پشت پا به اون جنس و کالای رایگان میزنید؟؟

سلام پارسامهر عزیز
ببینید این مسئله کاملا از حیطه کلام خارج هست، خب اینکه مردم به دنبال خریدن جنس ارزان هستند طبیعی است و حقشان هم هست، اما اگر این رو آوردن مردم به خریدن این اجناس ارزان یا گرفتن این اجناس رایگان به تولید کنندگان و فروشندگان لطمه ای به ناحق می زند از دو حیث قابل بررسی است، از نگاه فقهی که به کارشناسان فقه و احکام مربوط میشود، از نگاه اخلاقی که به کارشناسان حیطه اخلاق مربوط میشود.

مسلم;1008881 نوشت:
سلام پارسامهر عزیز
ببینید این مسئله کاملا از حیطه کلام خارج هست، خب اینکه مردم به دنبال خریدن جنس ارزان هستند طبیعی است و حقشان هم هست، اما اگر این رو آوردن مردم به خریدن این اجناس ارزان یا گرفتن این اجناس رایگان به تولید کنندگان و فروشندگان لطمه ای به ناحق می زند از دو حیث قابل بررسی است، از نگاه فقهی که به کارشناسان فقه و احکام مربوط میشود، از نگاه اخلاقی که به کارشناسان حیطه اخلاق مربوط میشود.

ممنون.خوب استاد، شما خودتون فکر کنم اشاره کردید که که ارزان فروشی و گران فروشی با این شرایط مثلا، ناعادلانه هست.و نباید انجام بشه.حالا ما با یک موردی از اون ناعادلانه ها و نباید انجام بشه ها مواجه شدیم.اگر ما بریم و اون جنس ارزان رو بخریم با آگاهی و نه از روی نا آگاهی، خوب ما هم در واقع در ظلم و نا عدالتی آن فروشنده، شریک شده ایم و ما هم، گناه کار می شویم دیگر؟دیگر چرا ما ارجاء می دهید به کارشناس فقه و اخلاق؟؟happyالبته نظر انها هم در جای خود باید شنید.اما در دنباله روی همین تاپیک و مباحثی که مطرح شد، خرید ما و استفاده از آن کالا، در واقع حمایت و کمک به آن فروشنده ی ظالم هست.خوب این جا عقل چه می گوید، کمک کردن و حمایت از یک ظالم و یک ظلم، خودش باز یک ظلم هست دیگه؟؟عقل چه می گوید؟

پارسا مهر;1008950 نوشت:
شما خودتون فکر کنم اشاره کردید که که ارزان فروشی و گران فروشی با این شرایط مثلا، ناعادلانه هست.و نباید انجام بشه.حالا ما با یک موردی از اون ناعادلانه ها و نباید انجام بشه ها مواجه شدیم.اگر ما بریم و اون جنس ارزان رو بخریم با آگاهی و نه از روی نا آگاهی، خوب ما هم در واقع در ظلم و نا عدالتی آن فروشنده، شریک شده ایم و ما هم، گناه کار می شویم دیگر؟دیگر چرا ما ارجاء می دهید به کارشناس فقه و اخلاق؟؟


تا اینجای مطلب هم پایمان را در کفش آقایان کرده ایم:khandeh!: به همین خاطر برای بیان مسئله بنده به فتوای رهبری استناد کردم

ببینید رقابت ناجوانمردانه یک چیز است، اینکه ما دنبال جنس ارزان هستیم یک چیز دیگر! قطعا به لحاظ اخلاقی خوب است که انسان از خرید یا دریافت جنس رایگان از سوی کسانی که با قیمت شکنی خودشان منجر به فقر و ورشکسستگی تولیدکنندگان و فروشندگان میشوند خود داری کند؛ اما اینکه بگوییم خرید از آنها شرعا اشکال دارد و یا اخلاقا گناه کرده است به این سادگی نیست.
اما به لحاظ اخلاقی قطعا هر رفتاری که مایه رونق کسب و کار و پیشگیری از فقر یک تولید کننده یا فروشنده بشود به لحاظ اخلاقی خوب و قابل دفاع خواهد بود، همانطور که در احوالات مرحوم آیت الله قاضی می خوانیم که موقع خرید کاهو، به جای انتخاب برگهای تازه، برگهایی که مشتری نداشتند را می خرید تا فروشنده ضرر نکند!

مسلم;1008968 نوشت:

تا اینجای مطلب هم پایمان را در کفش آقایان کرده ایم:khandeh!: به همین خاطر برای بیان مسئله بنده به فتوای رهبری استناد کردم

ببینید رقابت ناجوانمردانه یک چیز است، اینکه ما دنبال جنس ارزان هستیم یک چیز دیگر! قطعا به لحاظ اخلاقی خوب است که انسان از خرید یا دریافت جنس رایگان از سوی کسانی که با قیمت شکنی خودشان منجر به فقر و ورشکسستگی تولیدکنندگان و فروشندگان میشوند خود داری کند؛ اما اینکه بگوییم خرید از آنها شرعا اشکال دارد و یا اخلاقا گناه کرده است به این سادگی نیست.
اما به لحاظ اخلاقی قطعا هر رفتاری که مایه رونق کسب و کار و پیشگیری از فقر یک تولید کننده یا فروشنده بشود به لحاظ اخلاقی خوب و قابل دفاع خواهد بود، همانطور که در احوالات مرحوم آیت الله قاضی می خوانیم که موقع خرید کاهو، به جای انتخاب برگهای تازه، برگهایی که مشتری نداشتند را می خرید تا فروشنده ضرر نکند!


با سلام.عجیبه، استاد بنده، یک ظالم و نا جوان مرد شسته رفته و تر و تمیز، دست بسته پیش شما آورده ام که شما با مشت بزنید تو دهنش، اما در عوض شما دارید، مسامحه به خرج می دهید و روی خوش نشان او می دهید!!;;) شما می فرمایید که""رقابت ناجوانمردانه یک چیز است، اینکه ما دنبال جنس ارزان هستیم یک چیز دیگر!"" من این حرف شما رو نمی فهمم.کسی که ناجوان مردانه داره کارش را پیش می برد.ما هم عرض کردم، آگاهی داریم به چند و چون مساله، برویم با خریدمان و استفاده ی از کالای او، از او حمایت کنیم و در کار آن ناجوان مردانه اش سهیم باشیم، یک چیز دیگر است؟؟؟بنده با موارد خاص و استثنائی کاری ندارم، مثلا طرف از سر گشنگی بچه ها و زنش می رود کاری می کند(از ناچاری و اجبار) یا امثال اینها...ولی دیگه، به صورت کلی و در حالت عادی که، طبیعی هست که ما نباید از آن ناجوان مرد حمایت کنیم، چیز خیلی جدایی و دوری نیست... حالا، یعنی الان شما می فرمایید من این ظالم را که پیش شما آوردم ولش کنم برود؟شما مشت رو نمی زنید؟؟b-)
من تعجب می کنم، یکی آمده یک کاری کرده، ناجوان مردانه و شما می فرمایید نباید انجام میشده درسته؟؟؟؟حالا ما برویم از همان شخصی که کاری که نباید انجام می داده را دارد انجام می دهد، خوش و بش کنیم و با او داد و ستد کنیم؟خوب یکبار بگید او هم کار خوبی کرده که داره ارزون می فروشه دیگه، که ما با خیال راحت تری باهاش داد و ستد وکنیم و ازش حمایت کنیم.عذاب وجدان هم نداشته باشیم.
به هر حال، اگر فکر می کنید پاسخ را باید جای دیگر پرسید، اشکال ندارد.اما فکر می کردم، یک مساله ی عقلی و یک سوال عقلی رو پرسیدم، می خواستم بدونم در محضر عقل، این کار مثلا عادلانه هست یا نه...نه صرفا، نظر درون دینی یا یک فقیه ی شیعه و مسلمان رو بدونم

پارسا مهر;1009021 نوشت:
اما فکر می کردم، یک مساله ی عقلی و یک سوال عقلی رو پرسیدم، می خواستم بدونم در محضر عقل، این کار مثلا عادلانه هست یا نه...نه صرفا، نظر درون دینی یا یک فقیه ی شیعه و مسلمان رو بدونم

ببینید این تردید بنده به خاطر شاخصه های متغیری و جوانب احتمالی در مسئله است ، این که مثلا اشخاص معمولا به نیت کمک به اقتصاد خانواده خودش طبیعتا دنبال جنس ارزان تر می گردد، اینکه ما به ایشان بگوییم چون آن آقا دارد جنس را خارج از چارچوب رقابت توزیع می کند، شما باید بروید از یک شخص دیگری گران تر بخرید وگرنه بی عدالتی کرده اید به این راحتی نمیشود حکم کرد!
در مباحث فلسفه اخلاق که انسان با رویکرد کاملا عقلانی به جوانب مسئله نگاه می کند گاهی در یک مسئله واحد دیدگاه های متفاوتی وجود دارد.

اما در هر صورت فارغ از حکم اخلاقی و فقهی که در حیطه تخصص سایر کارشناسان است، در فرضی که شما بیان فرمودید که شخصی که فقیر نیست و دستش به دهانش می رسد اما باز از چنین شخصی خرید کند، در صورتی که میداند که با خرید از او شخص دیگری فقیر میشود، به نظر میرسد فعلش مذموم و ناپسند خواهد بود.

پرسش:
آیا عرضه ی رایگان یک محصول و یا جنس، کار درستی هست؟ مثلا من یک گاوداری تاسیس کنم و شیر رایگان به مردم بدهم؛ یا یک فروشگاه زنجیره ای ایجاد شود که محصولات را به نصف قیمت بازار بدهد، و به قدری که یک پول بخور و نمیری به دستش میرسد اکتفا کند. آیا این عادلانه است؟ در صورتی که عادلانه نیست، خرید مردم از این فروشگاه ها چطور؟ آیا عادلانه است؟


پاسخ:

ارزان فروشی یا توزیع رایگان جنس بین مردم به خودی خود عیبی ندارد، اما با توجه به شرایط گاهی عادلانه نخواهد بود، بنابراین به صورت مطلق نمی توان گفت کار درستی است یا خیر، بستگی به شرایط اجتماعی دارد، با فرض اینکه این توزیع رایگان به تولیدکنندگان و فروشندگان لطمه بزند طبیعتا کار درست و عادلانه ای نخواهد بود.

تفصل مطلب:
اگر چه در خصوص این مسئله به صورت جزئی در آیات و روایات چیزی نداریم، اما یک سری اصول کلی در متون دینی وجود دارد که می توانیم از آنها حکم چنین مسائلی را استنباط کنیم.
آنچه که مسلّم است در اسلام هر گونه ضرر قابل توجه به خود و دیگران ممنوع اعلام شده است، همان طور که پیامبر(ص) می فرمایند:
«لَا ضَرَرَ وَ لَا إِضْرَارَ فِي الْإِسْلَام»؛ هیچگونه ضرر، و آسیب زدن به دیگران در اسلام (جایز) نیست.(1)

بنابراین هر حرکتی که ولو در مقیاس کوچک خیر باشد، اما در مقایس بزرگتر، ظلم و شر تلقی شود، یا هر رفتاری که از یک حیث خیر باشد اما از حیث دیگری شر بوده و حقوق دیگران را نفی کند در اسلام جایز نیست. طبیعتا عدم ظلم به دیگران مقدم بر کمک کردن است، چرا که عدم ظلم واجب است و کمک کردن مستحب.
این دیدگاه کلی اسلام است.

درخصوص مسئله ی مورد بحث نیز این ملاک صدق می کند، چرا که روشن است توزیع رایگان یک جنس به صورت گسترده، برای کسانی که واقعا منصفانه از این طریق به دنبال درآمد حلال هستند، ضرر و آسیب محسوب میشود، خب مثلا کسی که گاوداری دارد و باید پول علوفه و کارگر و مخارج جاری را بپردازد و شیر را هم به قیمت عادلانه میفروشد، بدون شک این توزیع رایگان شیر از سوی دامداری های کناری، به او ضربه خواهد زد.

نه فقط به آن تولید کننده، بلکه طبق اظهار نظر کارشناسان اقتصادی، چنین رفتاری در سطح کلان به اقتصاد جامعه آسیب خواهد زد، چرا که اقتصاد جامعه را بایستی بصورت یک پیکره واحد و زنجیروار در نظر گرفت؛ طبیعتا هر کالا یا خدماتی که تولید و توزیع می شود تا مرحله ای که به دست مصرف کننده نهائی می رسد افراد زیادی به نحوی در این چرخه اقتصادی تلاش و فعالیت می کنند و به نوعی منتفع می گردند؛ صرفاً مصرف کننده دارای اهمیت نیست ، بلکه تولید کنندگان ، توزیع کنندگان ، فروشندگان نیز در عرصه اقتصادی اهمیت دارند . ارزان فروشی، یا توزیع رایگان یک جنس در سطح کلان می تواند منجر به تعطیلی کارخانجات یا موسسات خدماتی و شرکت های خدمات مسافرتی و گردشگری دیگر و موجب بیکاری همان قشر آسیب پذیر و مصرف کنندگان کالا شود.

بنابراین این مسئله اگر به صورت کلان و بی ضابطه اجرا شود قطعا آسیب زا خواهد بود و قانونگذار طبق مبانی اسلامی می تواند با توجه به شرایط جامعه برای آن ضوابطی تعیین کند، همانطور که این ضوابط در ماده 84 قانون نظام صنفی آمده است، و این قانون چون از ضرورت های اجتماعی اخذ شده است لازم الاجراست، همان طور که مقام معظم رهبری در پاسخ به استفتایی در خصوص جواز ارزان فروشی، جواز آن را در گرو قانون دانسته و فرموده اند در موضعی که خلاف قانون باشد جایز نیست.(2)

البته این توزیع رایگان یا ارزان فروشی را می توان به گونه ای مدیریت کرد که نه خلاف قانون باشد، و نه بر خلاف حقوق سایر تولیدکنندگان و فروشندگان باشد، بدین صورت که اگر کسی واقعا نیتش ضربه زدن نیست و قصد خیر دارد، می تواند کسانی را شناسایی کند که از خرید ناتوان هستند، و این جنس را بین آنها توزیع کند، طبیعتا در این صورت تولید کنندگان و فروشنده ها هم مشتریان خود را خواهند داشت و آسیبی نخواهند دید، زیرا این اقشار ضعیف اصلا مشتری آن فروشندگان نبوده اند و قدرت خرید نداشته اند که با تأمین رایگان جنس برای آنها، از مشتریان آن فروشگاه ها کاسته شود.

اما در این که آیا خرید از این فروشگاه ها که دارند تولید کنندگان و فروشندگان را بیکار و فقیر میسازند خب شاخصه های متغیری و جوانب احتمالی در مسئله است، این که مثلا اشخاص معمولا به نیت کمک به اقتصاد خانواده خودش طبیعتا دنبال جنس ارزان تر می گردند، و ما به ایشان بگوییم چون آن آقا دارد جنس را خارج از چارچوب رقابت توزیع می کند، شما باید بروید از یک شخص دیگری گران تر بخرید وگرنه بی عدالتی کرده اید به این راحتی نمیشود حکم کرد!
اما در هر صورت فارغ از حکم اخلاقی و فقهی که در حیطه تخصص سایر کارشناسان است، در فرضی که شما بیان فرمودید که شخصی که فقیر نیست و دستش به دهانش می رسد اما باز از چنین شخصی خرید کند، در صورتی که میداند این قیمت غیر قانونی بوده و با خرید از او شخص دیگری فقیر میشود، طبیعتا فعلش مذموم و ناپسند خواهد بود.

پی نوشت ها:
1. صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج4، ص334.
2. ر.ک: http://www.askdin.com/showthread.php...l=1#post829574

موضوع قفل شده است