اخلاقیات فطری هستند یا غریزی؟
ارسال شده توسط مسلمان ایرانی در جمعه, ۱۳۹۲/۱۲/۰۹ - ۱۸:۲۳با سلام. نظر به اینکه اخلاقیان از امتیازات انسان بر حیوانات به شمار می رود، انتظار می رود که اخلاق یک امر فطری باشد و نه یک امر غریزی، ولی برخی قراین چنین شبهه ای را ایجاد می کند که اخلاقیات به نحوی نازلتر در حیوانات نیز وجود دارند:
1)از نقطه نظر مباحث دینی، می بینیم که در مواردی توصیه می شود که وفا را از سگ، یا صبر را از پلنگ بیاموزیم، و این نشانگر وجود این ارزشهای اخلاقی در حیوانات است.
2)از نقطه نظر علمی، زیست شناسان، توضیح داده اند که چرا رفتار اخلاقی و اساس یا شالودۀ آن، به وجود آمد. توضیح این است که در پستاندارنی که برای میلیونها سال زندگی می کنند، مادر می خواهد فرزندان خود را زنده نگه دارد و تکثیر دهد. این یعنی مادر، شریک جنسی خود، پستاندار مرد را برگزید، که بیشتر چیزی شبیه مراقب زاد و ولد است. برای برگزیدن مردهای مراقب، خصیصۀ ژنتیک مراقب و یاری، تبدیل به خصیصۀ عمدۀ اجداد ما شد. مراقبت و یاری خصیصۀ ژنتیک که ما داریم، هر دو ناشی از مراقبت پدر و مادر از کودکان هستند. همچنین پستانداران، شامل انسانها اوّلیه، می توانستند بهتر باقی بمانند، اگر یک گروه موافق، که در آن هر کسی مراقب افراد دیگر باشد، شکل بدهند. این سرچشمۀ ژنتیک نوعدوستی، خیرخواهی و میل کلّی کمک به دیگران، است. ما اخلاقی رفتار می کنیم، زیرا ما به صورت ژنتیک صاحب یک وجدان اخلاقی هستیم که آنچه ما باید انجام دهیم، را به ما می گوید.
آیا با توجه به این دو مسئله باید اخلاقیات را اموری غریزی بدانیم یا دلیل محکمی برای فطری بودن آن، در دست هست؟