استعمار و مبارزه روحانیون

تاملي درديدگاه امام خميني درباره عوامل چهارگانه پيروزي نهضت تنباكو
نهضت تنباكو يكي از بزرگترين حركت هاي رهايي بخش شيعي به رهبري روحانيت به شمار مي رود به گونه اي كه همواره آثار ارزشمند آن در طول سالهاي طولاني بقا و تداوم داشته است و از حافظه تاريخ محو نگرديده است و تلاش هاي مرموز مورخان وابسته به بيگانه نتوانسته است القائات و تحريفات مسموم را بر حقايق اين حركت الهي غالب نمايد.
ماندگاري آثار نهضت تنباكو را بايد معلول عواملي دانست كه عبارتند از :
1 ـ خاستگاه اين نهضت تشيع انقلابي و مبارز و مقاوم در برابر ظلم وتعدي و تباهي مي باشد .
2 ـ قدرت مذهبي وسياسي روحانيت شيعه در اين نهضت در سطحي بالا و با وسعتي شگفتي زا متجلي گرديد .
3 ـ حضور مردم مسلمان هم گسترده بود و هم آميخته با شناخت و آگاهي هاي سياسي از تحركات دشمنان .
4 ـ حركت هاي تخريبي ايادي پيدا و پنهان استعمار انگليس براي ايجاد شكاف و اختلاف بين علماي دين از يكسو و بين مردم و روحانيت از ديگر سو به نتيجه و ثمر نرسيد و دشمنان به طور كامل ناكام ماندند.

در انديشه ها و ديدگاه هاي سياسي حضرت امام خميني عوامل چهارگانه اي را كه به عنوان راز ماندگاري نهضت تنباكو در حافظه تاريخ و بستر زمان از آنها ياد كرديم به تامل مي گذاريم .


الف ـ حضرت امام خميني در مصاحبه با خبرنگار ايتاليايي روزنامه « لوتاكو نتينوا » و در پاسخ به پرسش او درباره خاستگاه و ريشه نهضت اسلامي چنين مي فرمايد : « يكي از خصلت هاي ذاتي تشيع از آغاز تاكنون مقاومت و قيام در برابر ديكتاتوري و ظلم است كه در تمامي تاريخ شيعه به چشم مي خورد هر چند كه اوج اين مبارزات در بعضي از مقطع هاي زماني بوده است . در صد ساله (اخير) حوادثي اتفاق افتاده است كه هر كدام در جنبش امروز ملت ايران تاثيري داشته است . انقلاب مشروطيت جنبش تنباكو و ... قابل اهميت فراوان است ... » (1 )
امام خميني در اين سخنان خاستگاه اصلي نهضت تنباكو را تشيع معرفي مي نمايد كه خصلت ذاتي آن ايستادگي در برابر دشمنان و مبارزه قهرآميز با ظلم و استكبار در هر عصر و زمان مي باشد.
همين خاستگاه و ريشه است كه نهضت تنباكو را به وجود آورد و آثار آن را باقي و مقاوم نمود به گونه اي كه انقلاب شكوهمند اسلامي ما نيز نقش تاثيرگذاري و تحول آفريني خود را از آن جنبش گرفت . مكتب تشيع كه همان اسلام اصيل و ناب و تعاليم وحياني آن مي باشد مسلمين را به دشمن شناسي فرا مي خواند و از صرف بودجه هاي كلان توسط آنان براي مسدود كردن راه توحيد خبر مي دهد(2 ) و توطئه هاي دشمن براي تضعيف ايمان ها(3 ) و جلوگيري از رسيدن خير و منفعت به اهل ايمان (4 ) را آشكار مي نمايد و همواره به وحدت و اتحاد و پرهيز از تفرقه و تشتت دعوت مي كند(5 ) و به جهاد و مبارزه با قدرت هاي استكباري در همه اعصار فرمان مي دهد . (6 )
همين مشخصه ها در مكتب تشيع كافي است كه خاستگاه جنبش ها و حركت هاي رهايي بخش همچون نهضت تنباكو شود و ماندگاري آن را موجب گردد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ صحيفه امام موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني ج 5 ص 407
2 ـ قرآن كريم سوره انفال (8 ) آيه 36
3 ـ سوره بقره (2 ) آيه 109
4 ـ سوره بقره (2 ) آيه 105
5 ـ سوره آل عمران (3 ) آيه 103
6 ـ سوره حج (22 ) آيه 39 سوره تحريم (66 ) آيه 9